Phong trào “Bình dân học vụ số” là bước đi mới trong hành trình chuyển đổi số của ngành giáo dục và đào tạo, gắn với tinh thần Đề án 06 của Chính phủ về phát triển dữ liệu dân cư và định danh điện tử, hướng tới đào tạo công dân số trong bối cảnh hội nhập quốc tế trong thời kỳ mới.
Tại TP.HCM, “Bình dân học vụ số” đã góp phần nối dài thêm hiệu quả chuyển đổi số giáo dục trong toàn ngành, đi sâu, phủ khắp trong đời sống ngành giáo dục và được hiện thực hóa trong đổi mới tư duy, phương pháp dạy và học ở các nhà trường.
Thúc đẩy đổi mới giáo dục
Lấy cảm hứng từ phong trào “Bình dân học vụ” do Chủ tịch Hồ Chí Minh khởi xướng năm 1945 nhằm xóa mù chữ và nâng cao dân trí, phong trào “Bình dân học vụ số” hiện nay mang trong mình sứ mệnh mới: Phổ cập kỹ năng số, giúp mọi người dân có thể tiếp cận, sử dụng và làm chủ công nghệ một cách hiệu quả.
Tổng Bí thư Tô Lâm, Trưởng ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số – cũng là người đã phát động phong trào “Bình dân học vụ số”, nhấn mạnh: “Chúng ta không chỉ kế thừa di sản quý báu của lịch sử, mà còn phải biết ứng dụng nó vào thực tiễn hiện nay. Việc trang bị tri thức số sẽ giúp người dân tự tin hơn trong môi trường số, chủ động nắm bắt cơ hội và thích nghi với sự phát triển của công nghệ”.
Với phương châm “Kiến thức là nền tảng, công nghệ là công cụ để tiến xa”, phong trào này không chỉ dựa vào chính sách hỗ trợ từ Chính phủ, mà còn chú trọng nâng cao nhận thức, khuyến khích từng cá nhân tự học, chủ động tham gia vào không gian số, từ đó góp phần thúc đẩy sự phát triển chung của đất nước.
Đối với riêng ngành giáo dục, cô Nguyễn Thị Kim Hương – Hiệu trưởng Trường Tiểu học Phú Thọ, phường Phú Thọ, TP.HCM nhìn nhận, “Bình dân học vụ số” trong mỗi nhà trường có thể được hình dung như một ngôi trường trực tuyến hay một chiếc cặp sách thần kỳ, nơi tập hợp mọi công cụ học tập cần thiết: từ sách giáo khoa điện tử, bài giảng của thầy cô, đến các trò chơi học tập vui nhộn và sản phẩm sáng tạo trực tuyến. Chiếc cặp sách này giúp học sinh học tập mọi lúc, mọi nơi, biến mỗi bài học trở nên sinh động, dễ dàng và hiệu quả hơn bao giờ hết.
Đặc biệt, trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ, tri thức đã vượt ra khỏi giới hạn của những bức tường lớp học, “Bình dân học vụ số” sẽ góp phần thay đổi phương pháp dạy và học truyền thống.
““Bình dân học vụ số” khi đi vào đời sống ngành giáo dục sẽ giúp thầy cô có thêm nhiều công cụ để bài giảng sáng tạo và hiệu quả hơn. Học sinh có thể xem lại bài giảng, tìm hiểu thêm kiến thức mới, trở thành những công dân số thông minh, tự tin, sáng tạo phát triển kỹ năng số, xây dựng một môi trường học tập hiện đại, công bằng và hiệu quả” – cô Hương nhấn mạnh.
Tương tự, cô Đỗ Ngọc Chi – Hiệu trưởng Trường Tiểu học Nguyễn Bỉnh Khiêm, phường Sài Gòn, TP.HCM nhận định “Bình dân học vụ số” sẽ là cơ hội để cả thầy và trò học hỏi không ngừng, đưa việc học tập suốt đời một cách hiệu quả thông qua các thư viện điện tử, khóa học trực tuyến và vô vàn ứng dụng học tập thông minh, góp phần nâng cao chất lượng dạy và học của nhà trường.
Theo cô Chi, chuyển đổi số hiện nay đã phủ sóng rộng khắp trong nhà trường, đi vào từng lớp học, trở thành công cụ hữu hiệu để giáo viên đổi mới phương pháp giảng dạy, kiểm tra đánh giá, thu hút học sinh hào hứng tham gia trong từng tiết học. Đến nay 100% giáo viên nhà trường được bồi dưỡng, trang bị năng lực khai thác học liệu số và công cụ AI hỗ trợ dạy học; Ứng dụng nền tảng LMS, Microsoft Teams, và phần mềm quản lý lớp học trực tuyến để tổ chức lớp học. Thầy cô mạnh dạn, chủ động chuyển từ “truyền đạt kiến thức” sang “dẫn dắt năng lực”, lấy công nghệ và AI làm người bạn đồng hành, giúp học sinh tư duy phản biện, sáng tạo và ứng xử văn minh trong không gian mạng.
Chính vì thế, cô Chi cho rằng, phong trào “Bình dân học vụ số” sẽ là cánh tay nối dài, đưa chuyển đổi số giáo dục trong nhà trường ngày càng có chiều sâu, hiệu quả, thay đổi mạnh mẽ tư duy của giáo viên, học sinh, phụ huynh và xã hội. Trong năm học này, nhà trường đã đưa vào sử dụng phòng Kỹ năng công dân số – không chỉ là phòng học công nghệ, mà còn là môi trường giáo dục giá trị sống trong thời đại số – nơi học sinh học cách làm chủ công nghệ, không bị công nghệ chi phối.
Hình thành trường học số với giáo viên số, học sinh số và phụ huynh số
Hưởng ứng tích cực phong trào “Bình dân học vụ số”, Trường THPT Bình Tân phường Bình Tân đã xây dựng nhiều hoạt động thiết thực trong công tác dạy học và quản trị nhà trường. Trong đó, xác định đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên đóng vai trò tiên phong trong việc tìm hiểu, nghiên cứu và ứng dụng các nội dung liên quan đến chuyển đổi số trong giảng dạy và quản lý. Giáo viên chủ nhiệm tích cực hỗ trợ, hướng dẫn học sinh tìm hiểu và ứng dụng công nghệ số trong học tập. Thông qua đó, giúp học sinh không chỉ nâng cao kỹ năng số mà còn trở thành “người hướng dẫn công nghệ” trong chính gia đình mình.
Cô Nguyễn Thị Kim Huệ – Hiệu trưởng Trường THPT Bình Tân phấn khởi cho biết, đến nay 100% học sinh nhà trường đều có tài khoản học tập trên hệ thống LMS, với kho học liệu số phong phú. Học sinh chủ động ôn tập, củng cố kiến thức, trải nghiệm các hoạt động ứng dụng AI trong thuyết trình, thiết kế mô hình học tập, và các dự án sáng tạo.
“Trong tiến trình “Bình dân học vụ số”, nhà trường xác định không chỉ xây dựng trường học số, lớp học số, giáo viên số, học sinh số mà còn phải là phụ huynh số. Do vậy, nhà trường tích cực hỗ trợ, hướng dẫn phụ huynh sử dụng công nghệ trong các hoạt động như: thanh toán học phí trực tuyến, theo dõi điểm danh và kết quả học tập của con em qua ứng dụng điện tử” – cô Huệ cho biết thêm.
Là một trong những đơn vị rất mạnh dạn trang bị nền tảng hạ tầng số trong nhà trường để thúc đẩy chuyển đổi số giáo dục, đến nay Trường THCS Chu Văn An, phường Bình Thới, TP.HCM đã có những lớp học số thông minh đáp ứng nhu cầu dạy và học trên môi trường số. Qua các lớp học số đã hình thành nên giáo viên số, học sinh số, định hình thêm khái niệm mới về chuyển đổi số giáo dục.
Đưa phong trào “Bình dân học vụ số” vào nhà trường, cô Nguyễn Thị Tuyết Nga – Hiệu trưởng nhà trường phấn khởi cho biết, phong trào giúp nhà trường thuận lợi hơn nữa trong xây dựng, trang bị hạ tầng công nghệ, nhà trường tiếp tục đẩy mạnh tích hợp giáo dục kỹ năng số vào chương trình học thông qua hoạt động thực hành phù hợp với đối tượng học sinh từng khối lớp.
“Thực tế nỗ lực thúc đẩy chuyển đổi số giáo dục của trường đâu đó vẫn còn gặp khó khăn trong nhận thức của một bộ phận nhỏ phụ huynh học sinh, từ đó khó khăn trong xã hội hóa giáo dục trong trang bị hạ tầng số. Phong trào “Bình dân học vụ số” cùng với NQ57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia là nền tảng vững chắc để nhà trường đưa chuyển đổi số, công nghệ và trí tuệ nhân tạo vào nhà trường thêm hiệu quả, trang bị cho học sinh những kỹ năng số cần thiết để các em làm chủ công nghệ, tương lai số…”.
Đỗ Giang Quân
Bình luận (0)