Đó là băn khoăn của nhiều học sinh trong Chương trình hướng nghiệp “Cùng bạn chọn nghề cho tương lai” lần thứ 18 năm học 2025-2026, với chủ đề “Gen Z chọn ngành nghề trong kỷ nguyên AI” tổ chức tại Trường THPT Marie Curie (phường Xuân Hòa) mới đây.
Chương trình do Tạp chí Giáo dục TP.HCM phối hợp cùng Sở GD-ĐT TP.HCM, ĐHQG TP.HCM và Trung tâm Phát triển GD-ĐT phía Nam (Bộ GD-ĐT) tổ chức, với sự đồng hành của Trường ĐH Công nghệ TP.HCM, Trường ĐH Kinh tế – Tài chính TP.HCM và DOL IELTS Đình Lực.
Trang bị kỹ năng công nghệ
Sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI) vừa mang lại tiện ích nhưng cũng tạo ra nhiều nỗi lo về cơ hội việc làm cho giới trẻ, nhất là các em học sinh lớp 12 đang trong giai đoạn lựa chọn ngành nghề. Cụ thể, các em băn khoăn không biết lựa chọn như thế nào để phù hợp với xu thế mà không bị AI giành việc. Em Choi Boa (học lớp 12A9) lo lắng: “Em có mong muốn chọn học ngành quản trị kinh doanh nhưng không biết ngành này áp dụng AI như thế nào? Cơ hội việc làm trong tương lai của ngành này có rộng mở không?”. ThS. Lê Anh Bảo (Giám đốc Tuyển sinh Trường Swinburne Việt Nam) cho biết, quản trị kinh doanh là ngành học được giới trẻ quan tâm. Trong bối cảnh công nghệ phát triển, ngành quản trị kinh doanh được các trường cập nhật chương trình đào tạo tiên tiến, hiện đại để sinh viên ra trường vững kiến thức, kỹ năng và làm chủ được công nghệ. Cụ thể, tại Trường Swinburne Việt Nam, ngành này đào tạo với 24 môn học. Tuy nhiên, nhà trường không bắt sinh viên học hết 24 môn này. Ngoài 8 môn nền tảng bắt buộc phải học, các em có thể chọn học 16 môn liên quan phù hợp với ngành học. Ở mỗi môn học, sinh viên sẽ được cung cấp những kiến thức liên quan đến AI để các em có thể áp dụng AI vào công việc, góp phần phát triển kinh doanh theo hướng bền vững, thiên về tái tạo năng lượng để phù hợp với xu thế. Sinh viên học ngành quản trị kinh doanh ra trường có nhiều cơ hội việc làm. Các em có thể làm việc tại các doanh nghiệp trong và ngoài nước, tự mở công ty… “AI thông minh hơn con người nhưng không thể thay thế con người. Nếu các em có kỹ năng, biết làm chủ công nghệ thì sẽ tạo ra được những sản phẩm hấp dẫn để chinh phục khách hàng. Ngược lại, nếu các em chỉ phụ thuộc vào AI mà không có sự sáng tạo thì sẽ bị AI thay thế, giành mất công việc của mình”, ThS. Bảo lưu ý.
Tương tự, một học sinh khác bày tỏ: “Em quan tâm đến ngành kinh tế, vậy em cần trang bị những gì để thành công trên con đường mình lựa chọn?”. ThS. Trần Hải Nam (Giám đốc Trung tâm tư vấn Tuyển sinh, Trường ĐH Công nghệ TP.HCM) khẳng định, kinh tế là “xương sống” của quốc gia, đưa đất nước phát triển thịnh vượng và vươn tầm thế giới. Vì vậy, ngành kinh tế chiếm vai trò rất quan trọng. Tuy nhiên, muốn học ngành này thì người học phải giỏi tính toán, nhanh nhẹn, nhạy bén và có tư duy logic. Bên cạnh kiến thức về tự nhiên, người học cũng cần nắm kiến thức về xã hội để đưa ra những định hướng, chiến lược phát triển kinh tế. “Để không bị thay thế bởi AI, người học phải trang bị kỹ năng về công nghệ, biết ngoại ngữ. Đây còn là yếu tố quan trọng để chúng ta bước ra thế giới, mang những tinh hoa của thế giới về áp dụng ở nước mình để đưa đất nước phát triển”, ThS. Nam chia sẻ.
Ngoại ngữ giỏi giúp tăng năng lực cạnh tranh
Trước nhiều thông tin bổ ích do chuyên gia đưa ra, một học sinh nam hỏi: “Nhiều ngành nghề thuộc lĩnh vực tự nhiên có thể bị AI thay thế, còn các ngành nghề thuộc lĩnh vực xã hội, đặc biệt là ngành tâm lý học sẽ phát triển ra sao trong tương lai?”. PGS.TS Hoàng Thị Hồng Hà (Trưởng khoa Quan hệ công chúng và Truyền thông, Trường ĐH Kinh tế – Tài chính TP.HCM) cho hay, xã hội ngày càng phát triển thì những vấn đề về tâm lý càng được quan tâm. Ngành tâm lý học sẽ giúp con người vượt qua những vấn đề bất ổn trong cuộc sống, tìm về trạng thái cân bằng để tiếp tục học tập và làm việc, tạo ra những điều tốt đẹp cho xã hội. Tại Việt Nam, ngành tâm lý học được chia thành các chuyên ngành như: tâm lý học giáo dục, tâm lý học tổ chức, tâm lý học lâm sàng, tâm lý học xã hội… Đối với những học sinh có mong muốn học tâm lý học tội phạm thì sau khi tốt nghiệp một chuyên ngành tâm lý học mà mình đã chọn, các em có thể học lên cao học để có kiến thức về tâm lý học tội phạm; vì hiện nay tâm lý học tội phạm không có chuyên ngành riêng. “Tùy vào mong muốn và đối tượng tiếp cận, người học có thể lựa chọn chuyên ngành phù hợp. So với những ngành khác, ngành tâm lý học sẽ không bị ảnh hưởng bởi AI, vì chỉ có con người mới có thể giúp những người bị vấn đề về tâm lý được cân bằng cảm xúc. Và cũng chỉ có con người mới thấu hiểu, đồng cảm với người bệnh, giúp họ vượt qua khó khăn trở lại cuộc sống như ban đầu. Do đó, những học sinh có mong muốn học ngành tâm lý học cứ mạnh dạn lựa chọn, đừng quá lo lắng về cơ hội việc làm”, PGS.TS Hà chia sẻ.
Em Thanh Uyên (học lớp 12A3) đặt câu hỏi: “Hiện công nghệ đã phát triển vượt bậc, vậy nếu em trang bị thêm ngoại ngữ thì công việc trong tương lai của em sẽ phát triển như thế nào?”. Ông Diệp Thanh Hào (đại diện Trung tâm Anh ngữ Yola) nhấn mạnh, ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh không còn là điều kiện cần mà là điều kiện bắt buộc giúp chúng ta tăng năng lực cạnh tranh. Một người có kỹ năng tiếng Anh không chỉ có thể giao tiếp được với người nước ngoài mà còn có thể đọc được những nguồn tài liệu chưa kịp dịch ra tiếng Việt, giúp chúng ta nắm bắt nhanh chóng những nguồn thông tin mới, công nghệ mới. “Với tầm quan trọng của tiếng Anh, ngay bây giờ các em nên đầu tư học tiếng Anh cũng như những ngôn ngữ mà mình thích để làm hành trang cho tương lai. Tôi tin rằng, cùng với kỹ năng công nghệ, kỹ năng tiếng Anh sẽ giúp các em trở thành người chiến thắng trong thời đại 4.0”, ông Hào nói.
Bài, ảnh: Hồ Trinh
Bình luận (0)