Sau hơn 10 năm ưu tiên các nguồn lực để cải thiện tình trạng ô nhiễm môi trường tại khu vực Âu thuyền, cảng cá Thọ Quang (gọi tắt là Âu thuyền Thọ Quang) thuộc huyện Sơn Trà, TP.Đà Nẵng thì nơi này đang dần được làm sạch. Việc đầu tư làm sạch môi trường này không chỉ hướng đến phát triển trung tâm dịch vụ hậu cần nghề cá mà còn gắn liền với phát triển du lịch.
Môi trường tại Âu thuyền, cảng cá Thọ Quang đang dần được cải thiện
Nỗ lực đồng bộ dịch vụ hậu cần nghề cá
Âu thuyền, cảng cá Thọ Quang là nơi neo đậu tàu thuyền không chỉ của ngư dân TP.Đà Nẵng mà ngư dân các tỉnh thành khác trong cả nước trên hải trình đánh bắt thủy hải sản đều ghé lại, nhất là mỗi mùa biển động, mưa bão bất ngờ. Khoảng năm 2010, nơi này phát sinh tình trạng ô nhiễm do rác thải, ô nhiễm từ dầu máy khi tàu bè qua lại... Để cải thiện tình trạng ô nhiễm này, TP.Đà Nẵng đã thực hiện nhiều giải pháp. Trong đó, chú trọng đến nhóm giải pháp quản lý, kỹ thuật, quan trắc môi trường... Sau hơn 10 năm thực hiện, bằng biện pháp thu gom rác, tuyên truyền nâng cao nhận thức người dân, ngư dân có tàu thuyền vào cảng, phát hiện nhắc nhở và xử phạt hành vi xả rác. Đồng thời tổ chức chuỗi vận hành thu gom rác, hoàn thành đấu nối nước thải, quan trắc môi trường nước mặt, không khí đã đạt được kết quả đáng ghi nhận.
Ở giai đoạn 1, dự án Nâng cấp, mở rộng cảng cá Thọ Quang đã hoàn tất với bến cập tàu có chiều dài 150m, rộng 9,5m, có mái che và đảm bảo cho nhiều tàu cá cập bến cùng lúc để bốc dỡ thủy sản và tiếp nhận nhiên liệu, lương thực, thực phẩm. Cùng với đó, bến tàu số 2 được nối dài thêm 80m, xây dựng mái che. Phần mặt nước sau bến được san lấp, làm sân nền bê tông rộng hơn 8.000m2 phục vụ tập kết, vận chuyển thủy hải sản. Nhà lồng nối bến số 2 với chợ đầu mối thủy sản Thọ Quang nhằm giúp tiểu thương che nắng, mưa, bảo đảm độ tươi cho hải sản.
Ngư dân gom rác sau khi tàu cập bến để bảo vệ môi trường
Tháng 1-2024, dự án tiếp tục được đầu tư giai đoạn 2 với tổng mức đầu tư 250 tỷ đồng từ nguồn vốn Trung ương và đối ứng địa phương. Công trình dự kiến hoàn thành vào tháng 6-2025. Ông Trần Phước Sơn - Phó Chủ tịch Thường trực phụ trách HĐND TP.Đà Nẵng cho biết, Đà Nẵng được xác định là một trong 5 trung tâm nghề cá lớn của cả nước gắn với ngư trường Hoàng Sa, việc đầu tư giai đoạn 2 dự án là vô cùng cần thiết, nhằm hoàn thiện cơ sở hạ tầng dịch vụ hậu cần nghề cá, hướng đến xây dựng cảng cá văn minh, hiện đại, thân thiện với môi trường, đồng thời là khu tránh, trú bão cho các tàu, thuyền của thành phố và khu vực. Sau khi hoàn thành giai đoạn 2, giai đoạn 3 sẽ được triển khai với định hướng xây dựng cảng cá Thọ Quang thành cảng cá du lịch, phục vụ các đặc sản biển của địa phương.
Cùng với đó, thành phố cũng đã đầu tư triển khai các hạng mục nâng cấp, cải tạo cảng cá và chợ cá, xây dựng các mương, cống thoát nước, xây dựng thêm hệ thống xử lý nước thải tập trung cho khu vực cảng và chợ cá công suất 300m3/ngày đêm với tổng mức đầu tư hơn 146 tỷ đồng đã được triển khai.
Môi trường dần cải thiện
Cùng với việc đầu tư nâng cấp, cải tạo và xây mới hệ thống hạ tầng cơ sở vật chất, công tác tuyên truyền, làm sạch môi trường bề mặt được phát động tới tận mỗi ngư dân. Chỉ tính riêng từ năm 2020-2022, Ban quản lý Âu thuyền, cảng cá Thọ Quang đã thu gom được gần 56m3 rác thủy sản và hơn 4.877m3 rác sinh hoạt từ các tàu, thuyền cập cảng, neo đậu. Số lượng rác này được chuyển giao cho Công ty Môi trường đô thị xử lý. Mô hình “Đổi rác lấy quà” được phát động tạo sự chuyển biến trong nhận thức và hành động của ngư dân. Tính từ đầu năm 2022 đến nay, ban quản lý đã thu được gần 2 tấn rác do ngư dân giao nộp, trong đó chủ yếu là rác thải nhựa.
Ông Đặng Quang Vinh - Phó Giám đốc Sở TN&MT Đà Nẵng nhìn nhận, đến nay môi trường ở cảng cá Thọ Quang đang dần được cải thiện tốt hơn, hướng đến mục tiêu trở thành điểm đến xanh - sạch - đẹp để có thể kết hợp với du lịch, phát triển kinh tế của thành phố. Đến nay, đã đạt được những kết quả bước đầu trong việc thu gom nguồn nước thải, vệ sinh môi trường, xử lý rác, mùi hôi bề mặt âu thuyền và nâng cao nhận thức người dân. Để hoàn thành mục tiêu như kỳ vọng thì có sự phối hợp, quyết tâm của các cơ quan, đơn vị, địa phương và mỗi người dân, tiểu thương đang buôn bán tại khu vực này chung tay, đồng lòng.
 |
Ông Nguyễn Lại - Trưởng ban quản lý Âu thuyền, cảng cá Thọ Quang cho biết, môi trường nước và không khí tại khu vực Âu thuyền và cảng cá Thọ Quang sau những nỗ lực từ phía chính quyền và người dân đã được cải thiện. Ngư dân, tiểu thương, người hoạt động trong âu thuyền đã có sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức về bảo vệ môi trường.
Tuy nhiên để nơi này thành điểm đến du lịch thì cần nhiều hơn các giải pháp quyết liệt trong các quy định về giữ gìn vệ sinh môi trường, cần có quy định cụ thể về việc thu gom rác thải, nước thải từ tàu cá. Đồn biên phòng quận Sơn Trà cũng đề nghị, cần có quy định kiểm tra 100% các tàu và chỉ cho xuất bến khi có đủ các điều kiện hoàn thành cam kết thực hiện các quy định về đảm bảo vệ sinh môi trường khi ra vào, neo đậu tại âu thuyền và có giấy xác nhận đổ rác do Ban quản lý âu thuyền cấp. Bên cạnh đó, các đơn vị thường xuyên kiểm tra, phát hiện và xử lý các trường hợp vi phạm để nâng cao nhận thức cho toàn bộ người dân khi đến âu thuyền.
Hàn Giang