Bộ GD-ĐT không tuyển chọn đủ tác giả biên soạn một bộ sách giáo khoa

Phương án tuyển chọn tác giả biên soạn một bộ sách giáo khoa của Bộ GD-ĐT không thực hiện được do không đủ ứng viên tham gia.

Bộ GD-ĐT không có đủ ứng viên tham gia biên soạn một bộ SGK. Ảnh: Ngọc Dương

Báo cáo Quốc hội về việc thực hiện lời hứa tại phiên chất vấn kỳ họp Quốc hội trước, Bộ trưởng GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ cho biết: Cuối tháng 2.2019 vừa qua, Bộ GD-ĐT đã ban hành kế hoạch biên soạn một bộ sách giáo khoa (SGK) theo chương trình giáo dục phổ thông mới. Ngoài những việc đã làm được, báo cáo cũng nêu một số khó khăn, vướng mắc và hạn chế.

Không tìm được đủ tác giả viết SGK

Cụ thể, Bộ GD-ĐT đề xuất phương án giao cho Nhà xuất bản Giáo dục VN biên soạn, in và phát hành SGK, đã tính đến phương án tổ chức tuyển chọn một hãng tư vấn (nhà xuất bản) biên soạn bản thảo và biên tập, hoàn thiện bản mẫu một bộ SGK nhưng cả hai phương án đều không thực hiện được do vướng các quy định hiện hành của pháp luật Việt Nam và Ngân hàng Thế giới. Vì vậy, Bộ đã báo cáo Thủ tướng thực hiện phương án tuyển chọn tác giả và tổ chức biên soạn một bộ SGK tại Báo cáo số 160 ngày 5.3.2019. Theo phương án này, Bộ đã xây dựng các gói thầu tuyển chọn chủ biên, tác giả và biên tập viên để tổ chức biên soạn SGK.

Tuy nhiên, phương án tuyển chọn tác giả biên soạn một bộ SGK cũng không thực hiện được do không đủ ứng viên tham gia. Nguyên nhân chủ yếu do hầu hết tác giả SGK đã ký hợp đồng với một số nhà xuất bản và bắt đầu tổ chức biên soạn SGK từ đầu năm 2018, khi dự thảo chương trình giáo dục phổ thông được công bố trên mạng để xin ý kiến rộng rãi; các biên tập viên SGK có giấy phép hành nghề cũng đang thuộc biên chế hoặc hợp đồng với các nhà xuất bản nên không được phép dự tuyển tự do.

Bộ GD-ĐT đã báo cáo và đề xuất Thủ tướng Chính phủ thực hiện tổ chức việc biên soạn, xuất bản SGK không sử dụng ngân sách nhà nước, bảo đảm chất lượng, tiến độ, không độc quyền, đầy đủ các môn học và hoạt động giáo dục đáp ứng yêu cầu triển khai áp dụng chương trình giáo dục phổ thông mới tuần tự theo các lớp của mỗi cấp học, trong đó lớp 1 bắt đầu từ năm học 2020 – 2021, lớp 6 bắt đầu từ 2021 – 2022, lớp 10 bắt đầu từ 2022 – 2023.

Các giải pháp

Bộ trưởng Nhạ nêu giải pháp trong thời gian tới là sẽ tổ chức biên soạn một bộ SGK theo hướng: thành lập hội đồng quốc gia thẩm định SGK và thông báo rộng rãi để khuyến khích các tổ chức, cá nhân biên soạn SGK đăng ký với nhà xuất bản theo quy định tại thông tư số 33 năm 2017. Hội đồng quốc gia thẩm định SGK tiến hành thẩm định bản mẫu SGK của các nhà xuất bản gửi về Bộ GD-ĐT. Sau khi tổ chức thẩm định, Bộ chỉ đạo và hỗ trợ các nhà xuất bản trong quá trình hoàn thiện bản mẫu SGK, bảo đảm có ít nhất một bộ SGK đầy đủ các môn học, hoạt động giáo dục được phê duyệt, cho phép sử dụng.

Đối với SGK lớp 1, thời gian bắt đầu tổ chức thẩm định từ tháng 6.2019. Khâu chỉnh sửa, thực nghiệm, hoàn thiện bản mẫu SGK, thẩm định lại theo quy định để được phê duyệt, cho phép sử dụng trước tháng 12.2019. Mục tiêu sau cùng là kịp thời tổ chức in, phát hành phục vụ năm học 2020-2021. “Bộ cũng ban hành thông tư hướng dẫn lựa chọn SGK để các địa phương chỉ đạo, tổ chức việc lựa chọn SGK phù hợp với điều kiện thực tiễn, bảo đảm công khai, minh bạch, tránh độc quyền”, Bộ trưởng Nhạ khẳng định trong báo cáo

UBND tỉnh sẽ chọn sách giáo khoa dùng tại địa phương

Sáng 21.5, báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật Giáo dục (sửa đổi), ông Phan Thanh Bình, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng QH, cho biết một số ý kiến đề nghị xây dựng một chương trình, một bộ SGK dùng chung cho cả nước. Tuy nhiên, Ủy ban Thường vụ QH đề nghị được giữ quy định một chương trình thống nhất, mỗi môn học có một hoặc một số SGK như trong dự thảo.

Về vấn đề lựa chọn SGK, tiếp thu ý kiến đại biểu, dự thảo luật quy định UBND cấp tỉnh quyết định việc lựa chọn SGK để sử dụng ổn định trong các cơ sở giáo dục phổ thông trên địa bàn, theo quy định của Bộ trưởng Bộ GD-ĐT.

Lê Hiệp – Vũ Hân

Theo Tuệ Nguyễn/TNO