Học sinh tránh được rủi ro và nguy hiểm trực tuyến

Năm học 2023-2024, ngành giáo dục TP.HCM thực hiện thí điểm giảng dạy kỹ năng công dân số tại 44 trường tiểu học, với trên 56.000 học sinh được thụ hưởng…

Phó Giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM Nguyễn Bảo Quốc

Giáo dục TP.HCM đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Bảo Quốc (Phó Giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM) về nội dung này.

+ Phóng viên: Vì sao ngành giáo dục TP.HCM triển khai giáo dục kỹ năng công dân số cho học sinh tiểu học từ năm học này, thưa ông?

– Ông Nguyễn Bảo Quốc: Năm học 2023-2024, Bộ GD-ĐT triển khai thí điểm việc giáo dục kỹ năng công dân số ở bậc tiểu học, phù hợp theo tình hình thực tiễn của mỗi địa phương. Thực hiện kế hoạch, trong năm học này, ngành giáo dục TP.HCM sẽ triển khai nội dung giáo dục kỹ năng công dân số tại 44 trường tiểu học. Mỗi quận/huyện, TP.Thủ Đức sẽ chọn 2 trường tiểu học để thực hiện thí điểm.

Sau thời gian thí điểm, ngành giáo dục TP.HCM sẽ có những đánh giá, đồng thời mở rộng thí điểm giáo dục nội dung này ra 100% trường tiểu học trên toàn thành phố.

Giáo dục kỹ năng công dân số cho học sinh tiểu học có tầm quan trọng đặc biệt, độ tuổi mà các em đang bắt đầu khám phá và sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông. Việc giúp học sinh có được các kỹ năng cơ bản về sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông một cách an toàn và đúng cách sẽ giúp các em tránh được các rủi ro và nguy hiểm trực tuyến, đồng thời giúp các em phát triển tư duy đa chiều và phát triển các kỹ năng sáng tạo cần thiết trong kỷ nguyên số.

Cạnh đó, qua việc giáo dục kỹ năng công dân số cho học sinh từ bậc tiểu học cũng giúp nâng cao nhận thức cán bộ quản lý, giáo viên hiểu về vị trí, vai trò, ý nghĩa của chuyển đổi số trong giáo dục. Việc tăng cường giáo dục kỹ năng công dân số vào chương trình giảng dạy thực hiện nhiệm vụ chuyển đổi số trong giáo dục tiểu học và mục tiêu của Chương trình giáo dục phổ thông 2018 sẽ giúp hình thành các kỹ năng cần thiết cho công dân số, phù hợp với mục tiêu đào tạo công dân toàn cầu của TP.HCM.

+ Các trường tiểu học được chọn thí điểm giáo dục kỹ năng công dân số trong năm học này phải đáp ứng các tiêu chí nào, thưa ông?

– Tùy theo đặc thù của từng địa phương sẽ chọn các trường tiểu học tham gia thí điểm. Đó là những trường có các điều kiện thuận lợi về cơ sở vật chất, nguồn lực đội ngũ. Việc thực hiện thí điểm bám sát kế hoạch của Sở GD-ĐT nhưng bảo đảm chủ động, linh hoạt, phù hợp với điều kiện thực tế của từng đơn vị, không rập khuôn máy móc.

Năm học 2023-2024, hơn 56.000 học sinh tiểu học trên địa bàn TP.HCM được học về kỹ năng công dân số

Trong năm đầu thí điểm, các phòng GD-ĐT có trách nhiệm theo sát, hướng dẫn các trường đưa nội dung giáo dục kỹ năng công dân số vào kế hoạch giáo dục nhà trường. Chỉ đạo các trường làm tốt công tác tuyên truyền, tạo sự đồng thuận trong đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, cha mẹ học sinh và cộng đồng. Kịp thời có hình thức khen thưởng, biểu dương tập thể, cá nhân thực hiện tốt đồng thời phát hiện khó khăn và có các biện pháp hỗ trợ, hướng dẫn phù hợp để thực hiện hiệu quả, kịp thời báo cáo Sở GD-ĐT…

+ Thưa ông, việc giáo dục kỹ năng công dân số cho học sinh tiểu học sẽ được ngành giáo dục TP.HCM triển khai như thế nào?

– Nội dung giáo dục này sẽ được ngành giáo dục TP.HCM thực hiện qua 4 hình thức: Dạy học môn tin học thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018; Giáo dục kỹ năng công dân số tích hợp trong dạy học các môn học ở tiểu học; Dạy học tăng cường nội dung giáo dục kỹ năng công dân số; Tổ chức câu lạc bộ giáo dục kỹ năng công dân số.

Khi triển khai, giáo viên sẽ vận dụng các phương pháp giáo dục và các hình thức tổ chức dạy học một cách linh hoạt, sáng tạo, phù hợp với mục tiêu, nội dung giáo dục, đối tượng học sinh và điều kiện cụ thể. Chủ động phối hợp với những môn học khác để đạt hiệu quả trong dạy học liên môn và dạy học theo định hướng STEM.

Tổ chức và hướng dẫn hoạt động để học sinh tích cực, chủ động và sáng tạo trong khám phá kiến thức, trong vận dụng tri thức giải quyết vấn đề, khuyến khích học sinh làm ra sản phẩm số. Các chủ đề tập trung vào nội dung thuật toán và lập trình, các chủ đề “Đạo đức, pháp luật và văn hóa trong môi trường số”, “Ứng dụng tin học” và “Hướng nghiệp với tin học” tạo ra nhiều tình huống bộc lộ được phẩm chất qua các ứng xử, đặc biệt trong môi trường số. Giáo viên cần căn cứ vào các biểu hiện của những phẩm chất được mô tả trong chương trình tổng thể để hình thành và phát triển phẩm chất cho học sinh trong suốt cả quá trình giáo dục tin học…

Trong tháng 3-2024, Sở GD-ĐT tổ chức tập huấn cho cán bộ quản lý, giáo viên của các trường tiểu học triển khai thí điểm. 100% cán bộ quản lý, giáo viên của các trường tiểu học còn lại tập huấn vào tháng 8-2024, trước khi mở rộng giảng dạy đại trà.

+ Theo ông, giáo viên sẽ dạy kỹ năng công dân số cho học sinh tiểu học ra sao?

– Thực hiện giảng dạy kỹ năng công dân số cho học sinh tiểu học, giáo viên cần áp dụng các phương pháp dạy học tích cực, coi trọng dạy học trực quan và thực hành, khuyến khích sử dụng phương pháp dạy học theo dự án để phát huy khả năng làm việc nhóm, khả năng tự học và tính chủ động của học sinh. Việc dạy học ở phòng thực hành máy tính cần được tổ chức linh hoạt nhằm đem lại cho học sinh sự hào hứng, chủ động khám phá, nhưng phải bảo đảm thực hiện nhiệm vụ được giao.

Tùy theo nội dung bài, ở mỗi hoạt động, lựa chọn hình thức tổ chức dạy học phù hợp. Gắn nội dung kiến thức với các vấn đề thực tế, học sinh không chỉ đề xuất giải pháp cho vấn đề mà còn phải biết kiểm chứng hiệu quả của giải pháp thông qua sản phẩm số. Đặc biệt, cần chú ý thực hiện dạy học phân hóa.

+ Xin cảm ơn ông!

Yến Hoa (thực hiện)