|
Áp lực thi cử khiến các em HS phải học rất nhiều. Ảnh: Anh Khôi
|
Hôm nay (20-1), đợt khảo sát lấy ý kiến đóng góp cho dự thảo sửa đổi kỳ thi tốt nghiệp THPT 2014 của Bộ GD-ĐT chính thức kết thúc. Tuy nhiên, phương án thi và công nhận tốt nghiệp THPT do bộ đưa ra vẫn còn nhiều ý kiến trái chiều, khó thống nhất.
Thi 4 môn là tối ưu?
Trong 2 phương án được Bộ GD-ĐT đưa ra nhằm đổi mới cách thi cử, đánh giá kết quả kỳ thi tốt nghiệp THPT, phương án 1 (thi 4 môn, gồm 2 môn thi bắt buộc là toán và ngữ văn; 2 môn do thí sinh tự chọn trong số các môn vật lý, hóa học, sinh học, địa lý và lịch sử) vẫn được đông đảo cán bộ quản lý giáo dục và giáo viên đồng tình. Ông Bùi Gia Hiếu, Hiệu trưởng Trường THPT Nhân Việt (TP.HCM), cho rằng: So với cách duy trì 6 môn thi như trước đây thì phương án 2 (thi 5 môn, gồm 3 môn thi bắt buộc là toán, ngữ văn và ngoại ngữ; 2 môn do thí sinh tự chọn trong số các môn vật lý, hóa học, sinh học, địa lý và lịch sử) có thể coi là sự đột phá đáng kể có lợi cho học sinh (HS). “Bớt đi một môn trong kỳ thi là giúp các em giảm một phần áp lực trong thi cử. Theo tâm lý HS hiện nay thì giảm được môn thi nào, giảm ôn tập được môn nào hay môn đó. Vì vậy, nếu đã giảm thì phải giảm tối ưu để kỳ thi không còn là gánh nặng của cả HS lẫn phụ huynh”, ông Hiếu nói.
Đồng tình với quan điểm chọn phương án thi 4 môn, bà Nguyễn Thị Yến Trinh, Hiệu trưởng Trường THPT Trần Khai Nguyên (TP.HCM), nhận định: Ngoài việc giảm áp lực thi cử, giảm bớt môn thi tốt nghiệp còn giúp nhà trường và địa phương tiết kiệm được kinh phí, thời gian; đồng thời giảm áp lực cho các giáo viên trong các khâu chuẩn bị kỳ thi, coi thi, chấm thi… Tương tự, bà Vũ Thị Ngọc Dung, Hiệu trưởng Trường THPT Bùi Thị Xuân (TP.HCM), cho rằng nếu lựa chọn phương án 1 sẽ tạo điều kiện cho HS chuẩn bị kỳ thi tuyển sinh ĐH, CĐ kỹ càng hơn.
|
Việc giảm bớt môn thi sẽ giúp cho giáo viên giảm áp lực trong các khâu coi thi, chấm thi. Ảnh: Anh Khôi |
Tuy nhiên, phương án 2 cũng nhận được không ít ý kiến đồng tình. Lý giải cho sự lựa chọn này, ông Nguyễn Minh Triết, Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Hữu Cầu (TP.HCM), đánh giá: Sự chênh lệch áp lực thi cử giữa 4 và 5 môn thi không là bao nhiêu. Vì thế, nếu lựa chọn phương án 1 thì áp lực học tập, thi cử của các em vẫn còn nặng nề. Bà Lý Thục Trang, Hiệu trưởng Trường THPT Thành Nhân (TP.HCM), nhìn nhận hình thức thi tốt nghiệp THPT hiện nay vẫn còn nặng về kiến thức, HS đi thi chủ yếu học bài theo kiểu “tầm chương trích cú”, “học vẹt” một cách mơ hồ. Chính điều này đã dẫn tới thực trạng HS thi xong tốt nghiệp thì “chữ thầy lại trả thầy”, không còn nhớ tới những gì mình đã được học, được ôn tập trong thời gian chuẩn bị thi. Thậm chí, nhiều em còn coi kỳ thi tốt nghiệp THPT là nỗi ám ảnh vì phải học thuộc, dò bài quá nhiều.
Môn ngoại ngữ: Không thể bỏ
Một trong những điều khiến không ít người chọn phương án 2 là vì nhận thấy không thể bỏ môn ngoại ngữ trong kỳ thi tốt nghiệp THPT. “Chúng ta đã đưa môn ngoại ngữ vào kỳ thi tốt nghiệp THPT từ rất lâu, nhiều trường học ở các địa phương khác trước đây chưa thi môn tiếng Anh cũng đã thích nghi và lấy đó làm môn thi tự chọn. Thực hiện đề án nâng cao năng lực tiếng Anh của Chính phủ, một số tỉnh/thành đã xây dựng và triển khai các chương trình tiếng Anh vào hệ thống giáo dục nên bỏ môn thi ngoại ngữ trong kỳ thi tốt nghiệp THPT là một bước lùi trong việc thực hiện đề án. Đó là chưa kể, nước ta đang bước vào thời kỳ hội nhập kinh tế nên nguồn nhân lực cũng cần hội nhập, có trình độ và ngoại ngữ tốt để tiếp cận những tiến bộ của các nước phát triển”, ông Nguyễn Minh Triết nhìn nhận.
|
|
Ý kiến đưa môn ngoại ngữ vào kỳ thi tốt nghiệp THPT nhận được sự đồng tình của rất nhiều trường học trên địa bàn TP.HCM. Không khó để lý giải cho việc bộ bỏ thi ngoại ngữ, thay vào đó chỉ là môn thi khuyến khích để cộng thêm điểm vào đánh giá, xếp loại (đạt 9 điểm trở lên được cộng 2 điểm; đạt 7 điểm trở lên được cộng 1,5 điểm; đạt 5 điểm trở lên được cộng 1 điểm) khi mà nhiều tỉnh/thành có kết quả thi môn ngoại ngữ nhiều năm thấp. Không đâu xa, ngay tại TP.HCM cũng đã có sự chênh lệch khả năng tiếng Anh giữa các quận huyện nội/ngoại thành hay thậm chí ngay trong một trường. Sự chênh lệch ấy dễ nhận thấy nhất là ở các trường ngoài công lập. “Nhiều HS từ các tỉnh vào nhập học với khả năng tiếng Anh gần như là con số không. Các giáo viên phải gò ép, đốc thúc vất vả lắm mới lấy lại được vốn kiến thức cơ bản cho các em. Nhưng sự vất vả đó để đổi lại tương lai cho các em và đất nước sau này thì chúng tôi không ngần ngại. Chúng tôi chỉ ngại rằng, khi bỏ môn tiếng Anh trong kỳ thi tốt nghiệp THPT, những em học yếu sẽ không còn động lực học tiếp, những em học khá sẽ dần buông bỏ vì không nằm trong nhóm các môn thi ĐH. Dần dà, tiếng Anh sẽ trở thành môn học không còn quan trọng với các em, nhưng điều đáng bàn hơn là mọi công sức của ngành GD-ĐT thực hiện nhằm nâng cao tiếng Anh cho các em trong thời gian qua sẽ trở thành uổng phí”, bà Lý Thục Trang nói.
Cách đánh giá tốt nghiệp: Dễ nảy sinh tiêu cực
Có không ít người còn băn khoăn về việc công nhận và xếp loại tốt nghiệp được bộ nêu ra trong đề án. Cụ thể, điểm xét tốt nghiệp = (điểm trung bình các bài thi + điểm trung bình cả năm lớp 12)/2 + [tổng điểm khuyến khích (nếu có)]/số bài thi. Điểm xếp loại tốt nghiệp = (điểm trung bình các bài thi + điểm trung bình cả năm lớp 12)/2.
Ông Bùi Gia Hiếu cho rằng cách đánh giá và xếp loại được bộ xây dựng trong đề án khá rắc rối và dễ “mở đường” cho tiêu cực. Dù kết quả học tập lớp 12 là cả quá trình học tập và phấn đấu của các em nhưng với cách quản lý như hiện nay sẽ tạo điều kiện cho các trường ngoài công lập, trường có HS yếu kém nâng “khống” điểm cho HS. Đó là chưa kể thi kiểm tra học kỳ I và II của các tỉnh/thành tuy vẫn dùng chung đề và đáp án của Sở GD-ĐT nhưng lấy gì để đảm bảo rằng công tác coi thi, chấm thi sẽ nghiêm túc nếu kết quả học tập năm lớp 12 chiếm 50% tổng số điểm thi tốt nghiệp THPT? Bà Lý Thục Trang cũng nhận xét: Chất lượng tuyển sinh, chất lượng đào tạo của mỗi trường, mỗi địa phương không giống nhau nên rất khó để áp dụng điểm trung bình lớp 12 vào cách xếp loại thi tốt nghiệp THPT.
Ngọc Anh
|
Phương án 1 phẩy!
Đa số các chuyên gia và dư luận đều nghiêng về phương án 1 mà Bộ GD-ĐT đưa ra. Theo quan điểm của tôi, phương án này thật là hay. Song nếu như vậy thì tổ chức kỳ thi ra sao? Nếu như chọn ra 2 trong 5 môn thi tự chọn thì có cách chọn. Trong khi đó, một buổi không thể thi đồng thời 2 trong 5 môn vì sẽ có thí sinh chọn đúng ngay 2 môn đó. Chẳng lẽ, ngoài 2 buổi thi văn và toán thì phải mất thêm 5 buổi nữa cho 5 môn còn lại – trúng môn tự chọn nào thì thí sinh đi thi buổi đó. Lại còn môn ngoại ngữ nữa. Như vậy kỳ thi sẽ phải tổ chức 4 ngày và bị kéo dài ngày hơn trước, lại tốn kém và lãng phí!
Theo tôi, nên chăng ngoài 2 môn bắt buộc văn và toán thi tự luận thì cho học sinh tự chọn thi hình thức trắc nghiệm theo một trong 3 phương án sau: (1) vật lý và địa lý; (2) hóa học và lịch sử; (3) ngoại ngữ và sinh học. Thời gian thi tốt nghiệp THPT thu gọn lại 1 ngày rưỡi với tích hợp cho bài trắc nghiệm chung nhưng tính điểm riêng từng môn; chẳng hạn 50 câu với cấu trúc từ câu 1 đến câu 25 là môn này và từ câu 26 đến câu 50 là môn còn lại trong thời gian chung 75 phút hay 100 phút.
ThS.NGƯT Lê Hoành Phò
(giáo viên toán, Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn, Đà Nẵng) Thiệt thòi lớn cho HS ở những địa phương khó khăn
Nhiều hiệu trưởng trường THPT cho rằng: Nếu áp dụng phương án 1, lấy môn ngoại ngữ là môn thi khuyến khích để cộng điểm vào điểm thi tốt nghiệp sẽ tạo nên sự thiệt thòi rất lớn cho HS ở những địa phương còn khó khăn. Cùng thi 4 môn nhưng HS những vùng có điều kiện sẽ được đăng ký thi thêm môn ngoại ngữ, có thêm một cơ hội để thay đổi số điểm và xếp loại tốt nghiệp trong khi HS ở những địa phương khó khăn sẽ khó tiếp cận cơ hội này. Vừa thiệt thòi về điều kiện kinh tế, học tập, nay lại thêm một thiệt thòi trong thi cử, liệu các em có chấp nhận điều này?
Cần Thơ: Chọn phương án thi 5 môn
Ông Nguyễn Thanh Phú (Hiệu trưởng Trường THPT Hà Huy Giáp – huyện vùng sâu Cờ Đỏ, TP.Cần Thơ):Với hai phương án thi tốt nghiệp này, đứng về phía nhà trường, chúng tôi sẽ rất khỏe trong công tác ôn tập vì HS biết trước môn thi sẽ tự lo việc ôn luyện, nhưng về lâu dài chắc chắn sẽ dẫn đến việc học lệch. Hiện nay khuynh hướng của đại đa số HS là chọn thi ĐH các ngành khối A, B, D nên ở các môn tự chọn, chắc chắn các em sẽ chọn những môn tự nhiên phục vụ cho việc thi ĐH. Như vậy nền giáo dục Việt Nam sẽ đi về đâu khi HS đã tốt nghiệp THPT nhưng không biết gì về lịch sử và tình hình địa lý của chính đất nước mình? Trong khi chúng ta đang hướng đến một nền giáo dục tiên tiến, toàn diện?
PGS.TS Nguyễn Văn Nở (Phó trưởng khoa Sư phạm – Trường ĐH Cần Thơ): Trong mục tiêu giáo dục vươn đến hội nhập, ngoại ngữ là chìa khóa mở cánh cửa. 14 năm nay chúng ta đã đưa ngoại ngữ thành môn thi tốt nghiệp bắt buộc và gặt hái những thành công nhất định trong việc dạy – học ngoại ngữ trong nhà trường phổ thông cũng như bậc ĐH, nơi nào không có điều kiện học ngoại ngữ thì thi môn thay thế. Thực tế đã minh chứng: Thi tốt nghiệp có môn ngoại ngữ đã góp phần quan trọng tạo động lực học ngoại ngữ trong nhà trường. Nay lại trở thành môn nhiệm ý thì rõ là hạ thấp môn ngoại ngữ, là bước thụt lùi trong giáo dục. Và không có ngoại ngữ trong nhà trường thì không thể nói đến chuyện hội nhập quốc tế…
Ông Trần Trọng Khiếm (Giám đốc Sở GD-ĐT TP.Cần Thơ): Theo tôi phương án thi tốt nghiệp tốt nhất là “học môn nào thi môn nấy”! Đó chính là chất lượng, là công bằng và vươn tới nền giáo dục toàn diện. Có thi, HS mới chịu học. Vấn đề quan trọng trong việc giảm tải không phải là bỏ thi môn nào mà là phải coi lại chương trình, sách giáo khoa. Nói cách khác, quan trọng là phải giảm tải từ chính chương trình các em đang học, làm sao để tinh gọn, bớt những chi tiết rườm rà hoặc quá cao siêu. Nếu chương trình cứ nặng như hiện nay thì không thể nói thi ít môn mà giảm tải được. Còn nếu phải chọn thì chúng tôi chọn phương án 2 thi 5 môn nhưng với điều kiện 2 môn tự chọn phải qui định HS chọn 1 môn tự nhiên và 1 môn xã hội, để giảm phần nào tình trạng học lệch”.
ĐAN PHƯỢNG (ghi)
Đà Nẵng: Thi 4 môn là hợp lý
Ông Phan Minh Anh Tuấn (Trưởng phòng Khảo thí và Kiểm định chất lượng giáo dục, Sở GD-ĐT TP.Đà Nẵng): Tôi thấy phương án 1 là hợp lí vì thi 4 môn sẽ giảm bớt được áp lực thi cử cho HS. Bởi nếu chọn theo phương án 2 là thi 5 môn, sẽ giảm bớt 1 môn so với năm trước, thế nhưng giảm 1 buổi thi thì vẫn tốn kém chi phí trong khâu tổ chức bởi vì ngày thi thứ 3 chỉ thi 1 buổi so với thi 1 ngày như năm trước nhưng thực chất chi phí cũng thêm 1 ngày.
Trong 4 môn thi tốt nghiệp thì 2 môn toán – văn bắt buộc phải thi là hợp lý. Riêng môn ngoại ngữ có thể đưa vào là môn tự chọn cùng với các môn vật lý, hóa học, sinh học, địa lý và lịch sử. Như vậy, những HS có năng lực, sở trường về môn ngoại ngữ sẽ có thêm một sự lựa chọn. Mặt khác, chúng ta cũng cần đảm bảo việc thi môn ngoại ngữ một cách ổn định, liên tục. Về cách thức tổ chức thi đối với môn ngoại ngữ thì cần có sự đổi mới để có thể kiểm tra toàn diện các kỹ năng chứ không nên thi trắc nghiệm.
Về xét miễn thi tốt nghiệp, để đảm bảo sự công bằng cho HS dự thi, thiết nghĩ Bộ GD-ĐT cần ban hành thống nhất chung trong toàn quốc. Chỉ nên xét miễn thi cho các em HS có học lực và hạnh kiểm xếp loại giỏi, như vậy mới đảm bảo được tính công bằng. Đơn cử như tại TP.Đà Nẵng, mỗi năm có khoảng 10% HS lớp 12 xếp loại giỏi, 20% xếp loại khá. Nếu như xét miễn thi cho cả số HS khá và giỏi thì tỉ lệ này vượt quá quy định đến 10%. Bên cạnh đó, cần rà soát kỹ lưỡng và thật chặt chẽ các tiêu chí, quy định theo thông tư hướng dẫn xếp loại HS để tránh sự tiêu cực trong quá trình đánh giá, xếp loại. Việc lấy điểm trung bình cả năm lớp 12 vào tính điểm xét tốt nghiệp nhằm đánh giá quá trình dạy – học để tránh tình trạng học lệch (thi gì học đó), theo tôi nên dùng kết quả học tập của cả 3 năm học phổ thông để đánh giá thì sẽ hay hơn, bởi như thế hạn chế được những tiêu cực, cảm tính trong việc đánh giá, cho điểm của giáo viên, kết quả có độ tin cậy cao hơn.
Ông Nguyễn Thanh Phương (Hiệu trưởng Trường THPT Ngô Quyền, TP.Đà Nẵng): Theo tôi, chúng ta nên chọn phương án 1 là hợp lí nhất. Bởi vì so với năm trước là thi 6 môn, nếu bây giờ thay đổi thi 5 môn để giảm tải và giảm chi phí thi thì thực ra không giảm đi bao nhiêu, thậm chí gần như cũng mang áp lực như nhau vì HS dự thi 5 môn hay 6 môn thì cũng mất thời gian đến 3 ngày thi. Trong khi đó thi 4 môn thì ta giảm được một ngày. Riêng môn ngoại ngữ, theo tôi, nên xem nó là một môn thi tự chọn hoặc ít nhất là môn để cộng điểm khuyến khích. Bởi vì theo mục tiêu Đề án ngoại ngữ quốc gia 2020, nếu các em không phải thi thì sẽ nảy sinh tâm lý lơ là, từ đó việc học ngoại ngữ sẽ ít hiệu quả như mục tiêu đã đề ra. Ngoài ra, việc đưa điểm trung bình cả năm lớp 12 vào tính điểm xét tốt nghiệp, theo tôi cũng là một điều hay, thông qua việc xét này ta có thể đánh giá được cả quá trình dạy – học và mang tính toàn diện, tránh được tình trạng HS có tâm lý thi môn nào học môn đó dẫn đến việc học lệch. Nhiều người cho rằng, nếu xét điểm sẽ nảy sinh tình trạng tiêu cực trong việc “chạy” điểm thì theo tôi đây là một vấn đề khác, chúng ta cần có một đội ngũ giáo viên có tâm, tài, công tâm trong dạy học. Và chúng ta phải đặt niềm tin ở họ. Đây cũng là trách nhiệm của các nhà quản lý giáo dục, và trách nhiệm của bản thân mỗi thầy cô giáo đứng trên bục giảng.
Vĩnh Yên (ghi)
Hà Nội: Sẽ có 20.000 HS được miễn thi
Ông Phạm Hữu Hoan (Trưởng phòng GDPT, Sở GD-ĐT Hà Nội):Với thực tế hiện nay, phương án 1 là phù hợp, tiến tới một kỳ thi nhẹ nhàng, không quá căng thẳng. Đối với tỉ lệ miễn thi tốt nghiệp tối đa 20%, Sở GD-ĐT sẽ không cào bằng giữa tất cả các trường trong toàn thành phố. Như vậy, sẽ có trường có nhiều HS được miễn thi tốt nghiệp nhưng cũng có những trường không có HS nào. Với gần 100.000 HS dự thi tốt nghiệp THPT hằng năm, có thể năm nay, Hà Nội sẽ có khoảng 20.000 HS được miễn thi.
Ông Nguyễn Quốc Bình (Hiệu trưởng Trường THPT Việt Đức, Hà Nội):Tôi đồng ý với phương án 1 là HS chỉ phải thi 4 môn tốt nghiệp. Tuy nhiên, ngoài hai môn bắt buộc là toán, văn thì ngoại ngữ nên cho là môn tự chọn để HS ở những vùng có điều kiện có thể đăng ký dự thi còn HS ở những vùng khó khăn có thể lựa chọn môn khác.
Ông Tô Minh Tiếp (Hiệu trưởng Trường THPT Hồ Tùng Mậu, Hà Nội):Trước hết, chúng tôi rất ủng hộ phương án đổi mới của Bộ GD-ĐT, nhất là phương án thi 4 môn. Riêng cá nhân tôi, xin đề xuất nên đưa ngoại ngữ vào môn tự chọn và thi bằng hình thức tự luận. Nếu ngoại ngữ chỉ là môn khuyến khích thì giống học nghề, lâu nay ta đang coi trọng ngoại ngữ. Đây là một yếu tố cần thiết trong giai đoạn hiện nay. Do đó, không nên để môn ngoại ngữ ở dạng khuyến khích mà là môn tự chọn.
HS được miễn thi: Cần có nhưng tiêu chí phải cụ thể hơn một chút, không nên cào bằng.
Thi tự chọn nhiều môn cũng không gây ra khó khăn gì. Ở trường chúng tôi đã tiến hành làm. Khi HS đăng ký, số lượng HS trong phòng thi và số lượng môn thi được sắp xếp nhanh gọn. Hằng năm chúng tôi vẫn làm việc này, lúc đầu tưởng khó khăn phức tạp, nhưng khi làm lại thấy đơn giản.
Cô Nguyễn Thị Hạnh (chủ nhiệm lớp 12D2, Trường THPT Trần Phú, Hà Nội):Hoàn toàn ủng hộ phương án thi 4 môn tốt nghiệp THPT. Những năm trước thi 6 môn HS quá vất vả, quá áp lực. Thực tế, đối với HS, nếu các em đã thích môn học nào thì có cấm cũng vẫn học. Còn nếu các em không thích thì có ép cũng không học. Tuy nhiên, tôi mong ngoại ngữ được đưa vào thành môn tự chọn cho các em thay vì chỉ là môn để cộng điểm khuyến khích như trong dự thảo.
Nghiêm Huê (ghi)
|
Bình luận (0)