Hướng dẫn viên du lịch và quan hệ công chúng: Cần có nghệ thuật giao tiếp

Đây là những chia sẻ của Ban tư vấn với các em học sinh Trường THPT Trung Phú và THPT Gò Vấp (TP.HCM) trong chương trình hướng nghiệp tuyển sinh “Đúng ngành nghề, sáng tương lai” do Báo Giáo dục TP.HCM tổ chức vừa qua.

Theo ước tính của ngành du lịch, từ nay đến năm 2015, Việt Nam sẽ đón khoảng 7 đến 7,5 triệu lượt khách du lịch quốc tế và khoảng 25 đến 26 triệu lượt khách du lịch nội địa. Với lượt khách đông như vậy, Việt Nam sẽ cần khoảng 1,4 triệu lao động trong mỗi năm, trong đó lực lượng lao động là hướng dẫn viên đóng vai trò chủ chốt. 

Tuy nhiên, theo ông Trần Anh Tuấn, Phó giám đốc Trung tâm Dự báo nhu cầu nhân lực và thông tin thị trường lao động TP.HCM: “Năm 2015, nếu lao động ở Việt Nam, đặc biệt là hướng dẫn viên du lịch không có kỹ năng nghề nghiệp, nhất là ngoại ngữ thì chúng ta sẽ thua-ngay-trên-sân-nhà vì lúc đó thị trường lao động Việt Nam sẽ mở cửa với các nước ASEAN, lao động các nước này cũng sang nước ta làm việc và ngược lại”. Qua khảo sát của Trung tâm Dự báo nhu cầu nhân lực và thông tin thị trường lao động TP.HCM, hiện nay còn 30% đến 45% hướng dẫn viên du lịch, điều hành tour không đạt chuẩn ngoại ngữ.

Thị trường lao động mở cửa, số lượng khách du lịch ngày càng tăng thì cơ hội nghề nghiệp ở ngành du lịch cũng tăng dần. Nắm bắt được điều này nên nhiều em học sinh đã quan tâm đến nghề này, đặc biệt là chuyên ngành hướng dẫn viên du lịch. Tuy nhiên, một học sinh lớp 12 Trường THPT Gò Vấp thắc mắc: “Em là con gái, về lâu dài liệu em làm nghề này có phù hợp hay không?”. Về vấn đề này, ThS. Nguyễn Hữu Công, Trưởng phòng Công tác tuyển sinh Trường CĐ Nghề Du lịch Sài Gòn, cho biết: “Phù hợp hay không phù hợp là tùy vào năng lực, đam mê và sự cố gắng theo đuổi nghề nghiệp của các em. Nếu không muốn đi xa, các em có thể hướng dẫn khách tại những địa điểm mà các em đang sống. Nhiều nữ hướng dẫn viên đi tour xuyên Việt (khoảng 20 ngày/tour) khi có gia đình nếu gặp khó khăn thì có thể chuyển qua tour ngắn ngày”.

Ngoài hướng dẫn viên du lịch, các chuyên viên tư vấn cũng cung cấp cho học sinh những thông tin về các ngành nghề khác gần với ngành này như quản trị lữ hành. Với ngành này, người lao động có thể làm việc ở các vị trí như nhân viên đại lý lữ hành, nhân viên bán chương trình du lịch, trợ lý điều hành tour, quản lý bộ phận nghiệp vụ, quản lý phòng điều hành…

Quan hệ công chúng là một ngành khá mới, vì vậy hiện nay có rất ít trường đào tạo. Tuy nhiên, với sự phát triển của truyền thông, ngành quan hệ công chúng – PR được xem là lựa chọn hấp dẫn của giới trẻ với nhu cầu nhân lực khá cao.

Em Nguyễn Văn Đức, lớp 12A5 Trường THPT Gò Vấp, phân vân: “Em muốn theo đuổi ngành quan hệ công chúng, vậy em nên học ở đâu và nghề này yêu cầu những tố chất gì?”. TS. Hoàng Hồng Hà, Giám đốc thông tin truyền thông Trường ĐH Văn Lang, chia sẻ: “Quan hệ công chúng là một ngành học mới ở Việt Nam, trong đó Khoa Quan hệ công chúng và truyền thông của Trường ĐH Văn Lang là cơ sở đầu tiên tại TP.HCM đào tạo chuyên viên PR chuyên nghiệp, trình độ ĐH chính quy. Ngoài ra, Khoa Báo chí và Truyền thông tại Trường ĐH KHXH&NV TP.HCM cũng có các môn liên quan đến quan hệ công chúng, các em có thể tham khảo thêm. Học ngành này cần có nghệ thuật giao tiếp, phải biết nói hay, viết tốt, biết tổ chức sự kiện để đưa hình ảnh của công ty đến gần với công chúng, biết bình tĩnh xử lý tình huống vì khi tổ chức sự kiện thường xảy ra một số sơ suất”.

TS. Hoàng Hồng Hà cho biết thêm, sau khi tốt nghiệp ngành quan hệ công chúng, sinh viên thường làm trong môi trường năng động, sáng tạo và luôn có những thách thức ở các bộ phận tuyên truyền, quảng cáo, bộ phận thông tin báo chí của các doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức chính phủ, phi chính phủ, các bộ, ngành…

Bài, ảnh: Minh Châu