Công nghệ thực phẩm: Ngành học đón đầu sự phát triển

Tại buổi tư vấn được tổ chức ở Trường THPT Hùng Vương (TP.HCM), em Đặng Phúc Vịnh (học sinh lớp 12A8) cho biết em học khối B (toán, hóa, sinh) nhưng lại băn khoăn giữa ngành công nghệ sinh học và CNTP. “Hai ngành này có sự khác nhau như thế nào? Ngành nào trong tương lai có nhu cầu nhân lực nhiều hơn? Trước khi đến với buổi tư vấn này, ba mẹ em đã dặn phải hỏi kỹ những vấn đề này để không còn phân vân khi đặt bút làm hồ sơ thi ĐH, CĐ”, Phúc Vịnh cho biết.

Tương tự, tại Trường THPT Diên Hồng và THCS-THPT Hoa Sen, các thành viên trong Ban tư vấn cũng nhận được nhiều câu hỏi về ngành CNTP. ThS. Hồ Thị Ánh Tuyết (Phòng Công tác học sinh – sinh viên Trường ĐH Sư phạm kỹ thuật TP.HCM) cho biết hai ngành CNTP và công nghệ sinh học có mối liên hệ gắn kết với nhau. Người ta áp dụng các thành tựu của công nghệ sinh học để tạo ra các sản phẩm vật nuôi, cây trồng cho năng suất cao, đồng thời sử dụng trong khâu chế biến, bảo quản thực phẩm.

ThS. Hồ Thị Ánh Tuyết cho biết thêm, trong tương lai CNTP là ngành được dự đoán có nhu cầu phát triển cao và rất cần thiết cho xã hội. Tại  TP.HCM có khá nhiều trường tuyển sinh ngành này như: ĐH Bách khoa (ĐHQG TP.HCM), ĐH Nông lâm, ĐH Công nghiệp, ĐH Sư phạm kỹ thuật, ĐH CNTP, ĐH Công nghệ, ĐH Nguyễn Tất Thành…

Trong khi đó, theo ThS. Nguyễn Trọng Thể (Trường ĐH Nông lâm TP.HCM), ngành CNTP đang được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đầu tư, đặt hàng các trường nhằm đào tạo nhân lực có chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu phát triển của xã hội. Việt Nam là một trong những quốc gia dẫn đầu về xuất khẩu sản phẩm nông sản nhưng các dòng sản phẩm chế biến sẵn vẫn chưa được khai thác hiệu quả do chênh lệch về trình độ công nghệ, trang thiết bị và nhân lực. Nước ta đang thực sự thiếu những người lao động có trình độ chuyên môn và tay nghề vững vàng trong lĩnh vực thực phẩm. Với dân số 90 triệu người, tốc độ tăng trưởng kinh tế trung bình khoảng 7,5%/năm thì nhu cầu tiêu dùng của người Việt Nam đối với thực phẩm chế biến ngày càng lớn và phong phú, đặc biệt là nhu cầu về các sản phẩm sạch được chế biến an toàn và tinh tế. Đây cũng được xem là ngành học có tính ứng dụng cao và đa dạng, là “mảnh đất màu mỡ” để các kỹ sư ngành CNTP khai thác và thể hiện bản thân.

ThS. Nguyễn Trọng Thể cho biết, xuất phát từ nhu cầu và tình hình thực tế, sinh viên theo học ngành CNTP sẽ được đào tạo về các lĩnh vực như: Công nghệ sản xuất rượu bia – nước giải khát, công nghệ chế biến sữa và các sản phẩm từ sữa, công nghệ chế biến thịt và các sản phẩm từ thịt, bảo quản và chế biến thủy sản, bảo quản và chế biến rau quả, bảo quản và chế biến lương thực, sản xuất mía đường – bánh kẹo, chế biến trà – cà phê, đồ hộp thịt, cá, rau quả… Sự đa dạng của ngành nghề cũng chính là lợi thế giúp người học dễ dàng tìm cho mình một công việc thích hợp sau khi ra trường. Cụ thể, sinh viên ra trường có thể làm việc tại các công ty, đơn vị liên quan đến chế biến lương thực – thực phẩm, mua bán xuất nhập khẩu, các bộ phận vệ sinh an toàn thực phẩm… Ngoài ra, sinh viên còn có thể làm việc tại các bộ phận liên quan đến việc bảo đảm chất lượng, kiểm nghiệm… của các trung tâm y tế và y tế dự phòng.

Trong chương trình 4 năm ĐH, sinh viên sẽ được học các môn hóa học thực phẩm, hóa sinh học, vi sinh học thực phẩm, dinh dưỡng, phân tích, đánh giá cảm quan thực phẩm, quản lý sản xuất – môi trường… để có thể thực hiện các công việc trong khâu chế biến, sản xuất như thử nghiệm sản phẩm mới cho hương vị, kết cấu, màu sắc, hàm lượng dinh dưỡng; kiểm tra nguyên liệu thô, sự ổn định trong quá trình chế biến, chất lượng thành phẩm và giá trị dinh dưỡng; đánh giá chế biến thực phẩm và các hoạt động lưu trữ, hỗ trợ trong việc phát triển các chương trình bảo đảm chất lượng cho các hoạt động đó. Ngoài ra còn có thể tham gia vào quy trình nghiên cứu phương pháp để cải thiện các khía cạnh của thực phẩm gồm thành phần hóa học, hương vị, màu sắc, kết cấu, giá trị dinh dưỡng, tiện lợi; nghiên cứu cấu trúc và thành phần của thực phẩm hoặc các loại thực phẩm trải qua những thay đổi trong lưu trữ và chế biến. Bên cạnh đó, kỹ sư CNTP còn có thể tham gia vào các khâu định hình, phát triển cách thức mới hoặc cải tiến cách bảo quản, chế biến, đóng gói, lưu trữ và phân phối thực phẩm; phát triển các tiêu chuẩn thực phẩm và các quy định vệ sinh, quản lý chất thải và chi tiết kỹ thuật cấp nước; kiểm tra các khu vực chế biến thực phẩm để đảm bảo việc tuân thủ các quy định của Chính phủ và các tiêu chuẩn về vệ sinh, an toàn, chất lượng…

Bài, ảnh: Linh Vy