Hình thức đình chỉ học tập có thời hạn có thể sẽ không còn xuất hiện trong các biện pháp kỷ luật học sinh, là điểm mới đáng chú ý trong dự thảo thông tư khen thưởng, kỷ luật học sinh đang được Bộ GD-ĐT lấy ý kiến.
Bỏ kỷ luật đình chỉ học sinh có thời hạn
Bộ GD-ĐT đang lấy ý kiến về dự thảo thông tư khen thưởng, kỷ luật học sinh. Đáng chú ý, Điều 13 trong dự thảo, về Biện pháp kỷ luật học sinh quy định các biện pháp kỷ luật sau:
Các biện pháp kỷ luật đối với học sinh tiểu học: Nhắc nhở; Yêu cầu xin lỗi.
Các biện pháp kỷ luật đối với học sinh ngoài đối tượng học sinh tiểu học: Nhắc nhở; Phê bình; Yêu cầu viết bản tự kiểm điểm.
Như vậy, so với Thông tư số 08/1998 hướng dẫn về việc khen thưởng và thi hành kỷ luật học sinh thì các hình thức kỷ luật trong dự thảo thông tư đã có nhiều điều chỉnh, trên nguyên tắc chung là bảo đảm tính giáo dục, nhân văn, vì sự tiến bộ của học sinh; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, tăng cường tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của hội đồng trường, hiệu trưởng, giáo viên; bảo đảm sự phối hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội trong công tác khen thưởng, kỷ luật học sinh; thực hiện đúng, đủ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của trường trong công tác khen thưởng, kỷ luật học sinh.
Cụ thể, Thông tư số 08 quy định 5 hình thức kỷ luật gồm: khiển trách trước lớp, khiển trách trước hội đồng kỷ luật nhà trường, cảnh cáo trước toàn trường, đuổi học một tuần lễ, đuổi học 1 năm. Còn theo dự thảo thông tư mới, quy định các biện pháp kỷ luật gồm: nhắc nhở, yêu cầu xin lỗi, phê bình, yêu cầu viết bản tự kiểm điểm.
Dự thảo thông tư cũng quy định cụ thể 3 mức độ vi phạm để xem xét kỷ luật gồm: các vi phạm có tác hại đến bản thân học sinh (Mức độ 1); vi phạm có ảnh hưởng tiêu cực trong phạm vi nhóm, lớp (Mức độ 2); vi phạm có ảnh hưởng tiêu cực trong phạm vi trường (Mức độ 3).
Dự thảo thông tư quy định các biện pháp kỷ luật đối với học sinh tiểu học không lưu hồ sơ và học bạ của học sinh. Còn theo quy định hiện hành, đối với hình thức kỷ luật cảnh cáo trước toàn trường và hình thức kỷ luật đuổi học một tuần lễ sẽ ghi vào học bạ của học sinh và thông báo cho gia đình biết.
“Đình chỉ học tập” không phải là răn đe hiệu quả
TS. Võ Văn Nam – nguyên Trưởng khoa Tâm lý, Trường ĐH Sư phạm TP.HCM – nhìn nhận, các quy định hiện hành của Bộ GD-ĐT về kỷ luật học sinh vẫn cho phép nhà trường đình chỉ, tạm dừng học tập có thời hạn học sinh, thế nhưng không có nghĩa là khuyến khích nhà trường áp dụng hình thức này.
Kỷ luật nghiêm khắc, đình chỉ học tập chưa phải là giải pháp tốt giải quyết những vi phạm của học sinh. Thậm chí, khi đình chỉ học tập có thời hạn vô tình lại đẩy các em “cách ly” với môi trường lớp học, nhà trường, bạn bè, thầy cô; chối bỏ trách nhiệm giáo dục học sinh, đẩy trách nhiệm đó về xã hội”.
| Chưa thỏa đáng nếu chỉ viết bản tự kiểm điểm
ThS. Phan Thế Hoài – giáo viên Trường THPT Bình Hưng Hòa (quận Bình Tân) cho rằng, học sinh vi phạm kỷ luật chỉ bị nhắc nhở hoặc viết bản kiểm điểm, thay vì nặng nhất là đình chỉ học như hiện nay, là chưa thỏa đáng. Với học sinh tiểu học, việc nhắc nhở, cho các em viết kiểm điểm là đúng, tuy nhiên với học sinh lứa tuổi THCS, THPT thì cần có biện pháp mạnh hơn, đó là đình chỉ học tập có thời hạn nếu các em vi phạm có hệ thống hoặc đánh nhau. Theo thầy, trên thực tế, học sinh vi phạm đến mức phải áp dụng hình thức đình chỉ học tập có thời hạn thường được áp dụng với những mức độ vi phạm của học sinh như đánh nhau, đánh nhau có tổ chức… Việc đình chỉ học không phải là sự trừng phạt mà chỉ là trách phạt, giúp học sinh có thời gian suy ngẫm về những việc sai trái để sửa lỗi lầm. Hình thức kỷ luật này hướng đến giúp học sinh nhận ra bản thân bị tước quyền học tập có thời hạn, để biết xấu hổ với bạn bè mà cố gắng. Bạn bè cũng nhìn đó mà làm gương, tránh vi phạm tương tự. Nếu chỉ viết kiểm điểm thì cũng chỉ dừng lại ở lời hứa, rồi học sinh có thể sẽ tiếp tục vi phạm và vẫn hứa thì giáo viên và nhà trường sẽ bất lực. Dù vậy, giáo viên này thừa nhận hình thức kỷ luật đình chỉ học sinh sẽ tác động rất lớn đến tâm lý các em, ít nhiều ảnh hưởng đến việc học. Vì vậy, để các hình thức kỷ luật học sinh có hiệu quả trong răn đe, giáo dục và uốn nắn học sinh thì trước hết là vai trò của giáo viên chủ nhiệm, cần dành thời gian phân tích cho học sinh hiểu lỗi vi phạm, sau đó là cam kết. Cùng với đó là nhân viên tư vấn tâm lý của trường cần hỗ trợ tâm lý chuyên sâu. Lãnh đạo trường cũng cần gặp gỡ, trao đổi, chia sẻ với học sinh để các em nhận được sự quan tâm của nhiều phía mà thay đổi. |
“Nhà trường cần phải giáo dục các em về nhận thức để các em hành động nhân văn, chứ nếu làm các em khiếp sợ bởi kỷ luật thì sẽ càng lún sâu vào vòng lẩn quẩn, các em không thấy hướng đi, không tìm thấy hạnh phúc trong môi trường giáo dục. Nhà trường cần phải mạnh dạn đối diện để giúp các em vượt qua cơn khủng hoảng, bởi vì trường học là nơi để các em có môi trường giáo dục tốt nhất” – TS. Võ Văn Nam phân tích.
ThS. Vũ Kim Xuyến – giảng viên tâm lý học, Phân viện miền Nam – Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam cho rằng, nguyên tắc giáo dục là cần phải đi từ thấp đến cao, bao gồm cả trong kỷ luật học sinh. Tạm đình chỉ học tập một vài tuần học đối với học sinh vi phạm sẽ không giải quyết được vấn đề, ngược lại có khi còn ảnh hưởng đến việc học của học sinh.
“Khi các em đang gặp phải vấn đề tâm lý mà chính nhà trường lại tách biệt các em ra khỏi cộng đồng lớp học thì có thể các em còn lún sâu hơn nữa… Áp dụng hình phạt đình chỉ học tập có thời hạn không phải là giải pháp căn cơ giải quyết vi phạm của học sinh” – ThS. Xuyến chỉ ra.
Từ đó, bà cho rằng để giáo dục học sinh một cách hiệu quả nhất cả về kiến thức lẫn nhân cách thì ngoài việc trang bị thật tốt năng lực nghiệp vụ cho thầy cô thì mối quan hệ ứng xử trong trường học giữa giáo viên với giáo viên, giáo viên với học sinh, gia đình cũng phải có sự chuẩn mực để học sinh soi vào hành vi của mình.
Đỗ Yến Hoa
Tin liên quan
Vinh danh sáng kiến truyền thông của sinh viên về phát triển bền vững
Phát huy vai trò phản biện xã hội của báo chí trên lĩnh vực giáo dục
Dạy học sinh tập làm báo, một hoạt động giáo dục thiết thực
Bình luận (0)