Không ít người trẻ hiện nay chủ quan khi gặp những cơn đau khớp đột ngột, tự chẩn đoán bong gân hay viêm nhẹ, và bỏ qua các dấu hiệu cảnh báo quan trọng. Nhưng các chuyên gia y tế cho rằng, bệnh gout đang ngày càng tấn công giới trẻ với tốc độ đáng lo ngại, nhất là trong bối cảnh lối sống hiện đại khiến họ sớm tiếp xúc với rượu bia, thực phẩm giàu đạm và ít vận động.
Người trẻ mắc bệnh gout đang tăng
Một buổi sáng đầu tuần, anh P.V.T. (20 tuổi, sống tại TP.HCM) thức dậy sau một cuộc nhậu tối hôm trước và không thể đặt chân xuống giường vì đau dữ dội ở mắt cá và cổ chân trái. Ban đầu anh nghĩ mình vô tình vấp phải vật gì đó khi say, nên chỉ dùng thuốc giảm đau và dầu xoa bóp. Tuy nhiên, cơn đau ngày một tăng, khiến anh không thể đi lại bình thường.
Khi đến khám tại Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, anh bất ngờ nhận kết luận: gout cấp tính. Chỉ số axit uric trong máu của anh lên đến 580 mmol/l – cao hơn nhiều so với ngưỡng an toàn. “Tôi bất ngờ và lo lắng vì nghĩ mình còn trẻ, không thể mắc bệnh này. Nhưng bác sĩ phân tích rõ ràng và cho biết thói quen uống bia rượu thường xuyên chính là nguyên nhân trực tiếp”, anh chia sẻ.
Một trường hợp khác là anh T.N.K.N. (25 tuổi, sống tại Tây Ninh), tìm đến bệnh viện trong tình trạng mắt cá chân và ngón chân cái đau nhức dữ dội. Vùng mắt cá chân sưng tấy, đỏ ửng và xuất hiện nhiều vết loét. Theo lời anh kể, trước đó anh không gặp tai nạn hay va chạm nào, nhưng đột nhiên mắt cá chân bắt đầu nhức âm ỉ, sau đó lan tới ngón chân cái.
Vì vừa đá bóng với bạn nên anh nghĩ có thể mình bị bong gân, liền tìm đến thầy lang để bó thuốc. Kèm theo đó, anh cũng uống thêm thuốc giảm đau tây y, khiến triệu chứng có phần dịu lại. Tuy nhiên, mỗi khi di chuyển, cơn đau vẫn âm ỉ, nên anh tiếp tục bó thuốc chặt hơn.
Sau một ngày tự xử lý, chân anh bắt đầu phồng rộp, sưng tấy nghiêm trọng và đau đến mức thuốc giảm đau cũng không còn tác dụng. Gia đình phải đưa anh đến bệnh viện gấp. Bác sĩ chẩn đoán anh bị gout cấp tính. Các vết phồng rộp là hậu quả của việc dùng thuốc lá dân gian khi còn nóng để bó chân, dẫn đến bỏng da và nhiễm trùng mô mềm. Anh phải được xử lý làm sạch vùng tổn thương ngay.
Theo thống kê từ Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, tỷ lệ người trẻ từ 20 đến 30 tuổi mắc bệnh gout đang tăng đáng kể. Trung bình, cứ 4 người đến khám vì bệnh này thì có đến 2 người dưới 35 tuổi. Nam giới chiếm tỷ lệ cao hơn nữ.
PGS.TS.BS Cao Thanh Ngọc, Trưởng khoa Nội Cơ xương khớp của bệnh viện, cho biết: “Khác với trước đây, khi gout thường xuất hiện sau tuổi 50, hiện nay chúng tôi tiếp nhận rất nhiều trường hợp bệnh nhân mới chỉ khoảng 25 tuổi. Đây là con số đáng báo động”.
| Bệnh gout không còn là “đặc quyền” của người lớn tuổi. Với lối sống hiện đại nhiều áp lực, bữa ăn công nghiệp thiếu lành mạnh và thói quen sử dụng rượu bia phổ biến, nguy cơ gout ở người trẻ đang hiện hữu rõ ràng. Điều cần thiết lúc này là thay đổi nhận thức, chủ động phòng tránh từ sớm và đừng đợi đến lúc khớp đau không thể đi lại mới đi khám. |
Theo bác sĩ Ngọc, xu hướng trẻ hóa bệnh gout gắn chặt với các yếu tố lối sống. Nhiều người trẻ hiện nay có thói quen ăn uống mất cân đối, tiêu thụ nhiều thịt đỏ, nội tạng động vật, hải sản, đồng thời sử dụng rượu bia và các đồ uống kích thích khác. Việc thiếu vận động, ngủ không đủ giấc, căng thẳng kéo dài cũng là các yếu tố làm gia tăng nguy cơ rối loạn chuyển hóa purin – nguyên nhân chính dẫn đến bệnh gout.
Một trong những vấn đề đáng lo là nhiều bệnh nhân trẻ không nhận thức đúng về mức độ nguy hiểm của bệnh. Khi có dấu hiệu như đau sưng khớp – đặc biệt là ở ngón chân cái, cổ chân, đầu gối, họ thường bỏ qua hoặc tự điều trị bằng thuốc giảm đau. Điều này khiến bệnh không được kiểm soát từ sớm, dẫn đến các đợt viêm khớp cấp tái đi tái lại.
“Không ít bạn trẻ trải qua những cơn đau dữ dội vào ban đêm hoặc sáng sớm nhưng lại không đến bệnh viện, chỉ uống thuốc rồi để tự khỏi. Sau đó vài tháng, bệnh tái phát với mức độ nặng hơn, có khi còn dẫn đến biến dạng khớp, suy giảm chức năng vận động”, bác sĩ Ngọc cảnh báo.
Một số người còn chọn uống thuốc gia truyền, không rõ thành phần, kéo dài nhiều tháng, khiến thận bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Có người xuất hiện hạt tophi – những u cứng dưới da do muối urat tích tụ, gây biến dạng khớp và suy thận mạn tính.
Gout là kết quả của sự tích tụ axit uric trong máu, do quá trình phân giải purin bị rối loạn. Những tinh thể urat hình kim sẽ lắng đọng ở khớp và gây viêm, sưng đau. Ở giai đoạn đầu, cơn đau có thể nhẹ và thoáng qua, song nếu không được kiểm soát đúng cách, bệnh sẽ tiến triển thành gout mạn tính, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.
“Gout cấp tính có thể khiến người bệnh đau đớn tới mức không thể đi lại. Sau khoảng 2 tuần, cơn đau có thể lui, tạo cảm giác bệnh đã khỏi. Tuy nhiên, quá trình lắng đọng axit uric vẫn âm thầm tiếp diễn, tạo tiền đề cho những cơn đau tiếp theo, thậm chí gây tổn thương khớp vĩnh viễn”, bác sĩ nhấn mạnh.
Cần thay đổi lối sống
Theo các chuyên gia y tế, cách hiệu quả nhất để ngăn ngừa bệnh gout là thay đổi lối sống. Trước hết, người trẻ nên hạn chế ăn các thực phẩm chứa nhiều purin như thịt đỏ, nội tạng, tôm, cua, cá biển… Hạn chế tối đa bia rượu – không chỉ vì nguy cơ gout mà còn để bảo vệ gan, thận.
Chế độ ăn nên cân bằng với nhiều rau xanh, trái cây, uống nhiều nước lọc để hỗ trợ thận bài tiết axit uric tốt hơn. Ngoài ra, tập thể dục đều đặn, ít nhất 30 phút mỗi ngày – cũng giúp tăng cường chuyển hóa, giảm nguy cơ béo phì và rối loạn chuyển hóa.
Bác sĩ cũng khuyến cáo người trẻ nên khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt là những người có tiền sử gia đình mắc gout, hoặc có bệnh lý gan, thận. Với những ai đã được chẩn đoán mắc bệnh, việc điều trị cần tuân theo phác đồ và sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.
“Thuốc điều trị gout hiện nay rất hiệu quả nếu dùng đúng cách. Điều quan trọng là bệnh nhân cần kiên trì, tránh tự ý ngưng thuốc khi không còn đau. Chúng tôi từng tiếp nhận nhiều ca bị suy thận do tự ý điều trị sai cách hoặc quá lạm dụng thuốc giảm đau chứa corticoid”, bác sĩ Cao Thanh Ngọc chia sẻ thêm.
Bệnh gout không còn là “đặc quyền” của người lớn tuổi. Với lối sống hiện đại nhiều áp lực, bữa ăn công nghiệp thiếu lành mạnh và thói quen sử dụng rượu bia phổ biến, nguy cơ gout ở người trẻ đang hiện hữu rõ ràng. Điều cần thiết lúc này là thay đổi nhận thức, chủ động phòng tránh từ sớm và đừng đợi đến lúc khớp đau không thể đi lại mới đi khám.
Thương Nguyên
Bình luận (0)