Hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp là một trong những nội dung mới trong Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Tại TP.HCM, sau một chu trình thực hiện ở bậc THPT, đến nay hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp đã được các nhà trường triển khai bài bản, ngày càng đi vào thực chất.
Học từ tình huống thực tế
Diễn kịch về các tình huống mâu thuẫn phát sinh trong lớp học và đưa ra hướng giải quyết các mâu thuẫn đó là cách học tiết hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp của học sinh lớp 12A15 Trường THPT Bình Hưng Hòa (phường Bình Hưng Hòa, TP.HCM) với chủ đề 1 “Xây dựng nhà trường”, hoạt động phát triển mối quan hệ. Bằng cách học trực quan và gần gũi, học sinh được trang bị thêm các kỹ năng về ứng xử đối với các mối quan hệ với bạn bè, thầy cô và cách giải quyết những mâu thuẫn, hạn chế bạo lực học đường, xây dựng các mối quan hệ đẹp trong trường, lớp.
Em Gia Hân (thành viên lớp 12A15) cho biết, các tiết học hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp của lớp hầu như không học “chay” đơn thuần theo sách vở, mà luôn được học theo hoạt động, trải nghiệm. Tùy từng chủ đề mà học sinh sẽ có những hoạt động phù hợp, có khi quay video về tình cảm gia đình, về hoạt động phụ giúp ba mẹ, xây dựng các tình huống và giải quyết các mâu thuẫn giữa học sinh với nhau và với thầy cô, để rút ra những bài học thực tế. “Các mâu thuẫn trong trường học giữa học sinh với học sinh và học sinh với thầy cô thường đến từ nguyên nhân cái tôi của học sinh ở lứa tuổi THPT quá lớn. Chúng em thường dễ bị kích động bởi hành động, lời nói của giáo viên, bạn bè, có thể chỉ từ một hành động nhỏ, lời nói đơn thuần của thầy cô cũng có thể đẩy khoảng cách giữa học sinh và thầy cô đi xa. Giáo viên thì cho rằng lời nói đó mang tính răn đe học sinh, còn học sinh với cái tôi quá lớn thì cho rằng lời nói đó khiến mình bị tổn thương… Vì thế, qua chính các tình huống thiết thực trong tiết hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp không chỉ giúp mỗi học sinh được nhìn lại các mâu thuẫn trong mối quan hệ bạn bè, thầy cô, đề ra hướng giải quyết, mà còn gửi gắm đến chính thầy cô mong muốn của học sinh về cách được cư xử, xây dựng mối quan hệ gần gũi giữa thầy cô với học sinh”, Gia Hân chia sẻ.
Không còn cảnh “giáo viên thiếu tiết là dạy hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp”
Những năm đầu triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018, hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp đa phần được các nhà trường phân công cho giáo viên thiếu tiết đứng lớp, giảng dạy, do đây là nội dung mới, không có giáo viên chuyên trách. Việc giảng dạy thời điểm đầu còn lệ thuộc nhiều vào sách giáo khoa, chưa có nhiều sự bứt phá, đổi mới, chưa thực sự thu hút được học sinh như mục tiêu đặt ra của hoạt động.
Tuy nhiên, hiện nay bước sang năm thứ 4 hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp đi vào lớp học, nhiều nhà trường đã từng bước có những điều chỉnh linh hoạt, sáng tạo, đưa hoạt động ngày càng đi vào thực chất, mang đến cho học sinh những trải nghiệm thực sự bên ngoài trang sách và hỗ trợ hiệu quả công tác hướng nghiệp.
Thầy Đỗ Văn Đông (Phó Hiệu trưởng Trường THPT Bình Hưng Hòa – phụ trách giảng dạy hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp cho học sinh lớp 12) cho biết, việc triển khai hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp hiện được nhà trường xây dựng tổ phụ trách và phân công giảng dạy theo từng chủ đề ở cả 3 khối lớp. Các giáo viên được chia thành 3 nhóm, gồm: giáo viên chủ nhiệm trang bị cho học sinh về trường lớp, gia đình; giáo viên trang bị về kỹ năng; giáo viên trang bị hướng nghiệp. Để công tác giảng dạy đi vào thực tế, bài bản, giáo viên phải tự học nâng cao kiến thức để có thể hỗ trợ tốt nhất cho học sinh. Đến nay gần như 100% giáo viên phụ trách hoạt động trải nghiệm đã được bồi dưỡng, nâng cao kiến thức bằng các khóa học nâng cao.
“Mục tiêu của môn học là học sinh phải được học thông qua chính các trải nghiệm gần gũi xung quanh các em, gắn việc học kỹ năng, công tác hướng nghiệp với hoạt động trải nghiệm để các em tự mình rút ra những kỹ năng, kiến thức phù hợp chứ không chỉ dừng ở những tình huống sách vở”, thầy Đông nhìn nhận.
Theo thầy Nguyễn Hùng Khương (Hiệu trưởng Trường THPT Ten Lơ Man, phường Bến Thành, TP.HCM), bước sang năm thứ 4 thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018, công tác giảng dạy hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp của trường đã rất bài bản, ngày càng tiệm cận với yêu cầu thực tế trong việc trang bị kỹ năng và giáo dục hướng nghiệp cho học sinh. Nhà trường xác định hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc trang bị kỹ năng sống cũng như kỹ năng hướng nghiệp cho học sinh. Vì vậy, các chuyên đề được nhà trường phân công giáo viên có năng lực, phù hợp để tổ chức, hướng tới giúp học sinh học, hiểu và vận dụng, chứ không phải cứ giáo viên thiếu tiết là được phân công dạy hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp.
Hiện nay các trường THPT tại TP.HCM đã xây dựng được tổ hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp, phân công giáo viên phù hợp để tổ chức giảng dạy ở các chuyên đề. Bên cạnh đó, tùy theo từng chuyên đề phù hợp, nhiều trường còn mời các chuyên gia, phối hợp với các đơn vị để giảng dạy nhằm nâng cao hiệu quả môn học.
Sở GD-ĐT TP.HCM đánh giá, hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp đang được các trường THPT chủ động triển khai phù hợp với điều kiện thực tế nhà trường, ngày càng đi vào thực chất, hiệu quả, đáp ứng được yêu cầu của môn học. Tình trạng “cứ giáo viên thiếu tiết nghĩa vụ là được phân công giảng dạy hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp” đã hạn chế ở các trường. Hầu hết giáo viên giảng dạy hoạt động này đều đã được bồi dưỡng về năng lực chuyên môn, phù hợp theo từng chuyên đề, tự bản thân giáo viên cũng không ngừng nâng cao năng lực để đảm nhận môn học.
Để giáo viên tự tin đứng lớp, hàng năm Sở GD-ĐT TP.HCM đều tổ chức thêm các chuyên đề bồi dưỡng giáo viên phụ trách hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp, khuyến khích các nhà trường xây dựng cơ chế hỗ trợ giáo viên nâng cao năng lực chuyên môn, nghiệp vụ khi đảm nhận nội dung này, nhằm đưa môn học thực sự tiệm cận với yêu cầu thực tế, mang lại quyền lợi cao nhất cho học sinh.
Bài, ảnh: Yến Hoa
Bình luận (0)