Nền tảng của trường học hạnh phúc cần được xây dựng từ sự công khai, dân chủ. Khi giáo viên được cùng nắm, cùng hiểu, cùng bàn thì sẽ tạo ra môi trường giáo dục hướng tới mục tiêu chung, thầy cô coi việc đổi mới là yêu cầu tự thân.
Môi trường ngột ngạt, không hạnh phúc vì thiếu công khai, dân chủ
Mới đây, một hội nghị đối thoại đột xuất với toàn thể cán bộ, giáo viên, nhân viên đã được ban giám hiệu một trường THPT tại TP.HCM tổ chức, kéo dài trong một buổi sáng cuối tuần. Hội nghị được tổ chức nhằm làm rõ và giải đáp những thắc mắc, kiến nghị xung quanh các đơn thư khiếu nại, khiếu kiện vượt cấp của giáo viên.
Xuyên suốt buổi đối thoại, hiệu trưởng, phó hiệu trưởng cùng nhiều thành viên liên quan trong nhà trường đã lần lượt giải đáp từng khúc mắc của giáo viên nêu trong đơn thư. Những băn khoăn của giáo viên xoay quanh việc thực hiện quy chế chi tiêu nội bộ; tiêu chí đánh giá quý hưởng thu nhập tăng thêm; công tác công khai tài chính; mức chi cho công tác bán trú; trách nhiệm của hiệu trưởng, phó hiệu trưởng trong công tác quản lý, quản trị nhà trường, còn tình trạng o bế giáo viên này, ưu ái giáo viên kia… Khi giải đáp, đôi lúc hiệu trưởng, phó hiệu trưởng nghẹn lời, cho biết rất “bất ngờ” trước những đơn thư vượt cấp của giáo viên.
Hiệu trưởng nhà trường phân trần: Trong tất cả các buổi họp hội đồng sư phạm hoặc họp tổ chuyên môn, đánh giá, hầu hết thầy cô đều không có ý kiến, đa phần đều nêu đồng thuận 100% trước những nội dung của trường. Những vấn đề thầy cô băn khoăn, thắc mắc, nhà trường luôn sẵn sàng lắng nghe và giải đáp công khai. Khi lấy ý kiến thầy cô không nêu, nhưng thầy cô lại gửi đơn kiến nghị, khiếu nại vượt cấp, chưa phản ánh với lãnh đạo nhà trường.
“Một ngôi trường muốn phát triển, đi lên thì tập thể nhà trường trước hết phải đoàn kết, tin tưởng và cùng chung mục tiêu giáo dục vì học sinh. Thầy cô khi có thắc mắc, cứ mạnh dạn và thẳng thắn đối thoại, trao đổi với lãnh đạo nhà trường, nếu những giải đáp của ban giám hiệu chưa thỏa đáng thì thầy cô cũng có quyền phản biện, góp ý, thậm chí là phản ánh”, vị hiệu trưởng gửi gắm.
Câu chuyện đối thoại của đơn vị trên một lần nữa đặt ra yêu cầu về công tác công khai, dân chủ liệu đã thực sự được thực hiện một cách thực chất ở các nhà trường. Thẳng thắn nhìn nhận, những phản ánh của giáo viên nhà trường nêu trên không phải là không có cơ sở. Hiệu trưởng nhà trường chưa hoàn thành 2 tiết nghĩa vụ, dù không hưởng phụ cấp đứng lớp nhưng việc chưa hoàn thành số tiết nghĩa vụ được giao theo quy định đồng nghĩa với việc hiệu trưởng chưa làm tròn trách nhiệm, như vậy, nếu từng quý vẫn được đánh giá hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ liệu có thỏa đáng? Việc phân công thời khóa biểu của giáo viên quá chênh nhau về số tiết nghĩa vụ, dẫn đến có người chưa hoàn thành tiết nghĩa vụ, người lại vượt tiết dôi dư, ảnh hưởng đến quyền lợi giáo viên, khiến giáo viên bức xúc.
Hay ở một đơn vị khác, đơn thư trải dài suốt từ năm học trước kéo qua đến năm học này, xuất phát từ việc không tìm ra tiếng nói chung giữa hiệu trưởng nhà trường và tập thể giáo viên trong công tác điều hành, quản trị. Mọi quyết sách của hiệu trưởng hầu hết đều không đến từ sự đồng thuận của đội ngũ mà đến từ việc hiệu trưởng tự nêu, tự quyết, dù giáo viên nhiều lần góp ý. Chính vì vậy, dù nhiều buổi đối thoại đã được tổ chức, thậm chí lãnh đạo Sở GD-ĐT về trường đối thoại, song vẫn chưa thể giải quyết dứt điểm được tồn đọng.
“Vấn đề nằm ở chỗ hiệu trưởng nhà trường không cầu thị, không lắng nghe góp ý của giáo viên, không dân chủ khi triển khai các vấn đề. Điều này dẫn đến môi trường giáo dục của trường lúc nào cũng căng thẳng, giáo viên không quá tha thiết đổi mới, sáng tạo…, làm ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục của trường”, giáo viên nhà trường bày tỏ.
Trường học hạnh phúc bắt đầu từ sự công khai, dân chủ
Hội nghị cán bộ, công chức, viên chức Trường THPT Võ Thị Sáu (phường Gia Định, TP.HCM) mới đây đã thông qua quy chế chi tiêu nội bộ của trường với tỷ lệ đồng thuận cao của toàn thể cán bộ, giáo viên, nhân viên. Quy chế quy định rõ các nội dung chi cho hoạt động giảng dạy, hoạt động hỗ trợ học sinh, giáo viên tham gia nghiên cứu khoa học; đột phá, sáng tạo trong phương pháp giảng dạy…
Thầy Trịnh Hoàng Quân (Hiệu trưởng nhà trường) cho biết, chiến lược phát triển giáo dục của nhà trường trong thời gian tới hướng tới đẩy mạnh về đổi mới sáng tạo, nghiên cứu khoa học, chuyển đổi số gắn với nâng cao chất lượng giáo dục, thực hiện tốt các chương trình, kế hoạch, đề án của ngành giáo dục. Để có thể hoàn thành được mục tiêu lớn đó, quan trọng nhất cần sự đồng thuận, nhất trí cao của tập thể, đội ngũ, từ nhận thức cho đến hành động.
“Công khai, dân chủ là yếu tố cốt lõi để đi đến tiếng nói chung trong tập thể. Việc công khai phải được thực hiện đúng theo quy định của Bộ GD-ĐT để đội ngũ cùng nắm, hiểu và cùng giám sát với các hoạt động giáo dục của nhà trường. Đối với công tác dân chủ cơ sở, thực hiện đúng theo Luật Dân chủ cơ sở, đội ngũ góp ý, cùng bàn bạc, tháo gỡ, xây dựng mục tiêu chung của nhà trường. Môi trường giáo dục chỉ thực sự hạnh phúc khi tiếng nói và nguyện vọng của đội ngũ được lắng nghe, tôn trọng, thầy cô được trao quyền, được khuyến khích và được ghi nhận kịp thời trong đổi mới, sáng tạo…”, thầy Quân nhìn nhận.
Năm học 2025-2026, Trường THPT Nguyễn Tất Thành (phường Bình Phú, TP.HCM) xây dựng nhiều quy chế mới dành cho giáo viên như: giáo viên được hỗ trợ tiền ăn trưa tại trường (20.000 đồng/suất/giáo viên); có phòng nghỉ như “khách sạn 3, 4 sao” dành cho giáo viên; giáo viên được tạo điều kiện, hỗ trợ khi đổi mới phương pháp giảng dạy… Khi tạo được môi trường giáo dục mà giáo viên được chăm lo, ghi nhận, thầy cô phấn khởi thi đua đổi mới sáng tạo.
Theo thầy Nguyễn Quang Đạt (Hiệu trưởng nhà trường), để giáo viên đến trường với tâm thế vui vẻ, hạnh phúc, sáng tạo, coi đổi mới phương pháp giảng dạy như một yêu cầu tự thân thì nhà trường phải tạo được môi trường giáo dục thân thiện, vui vẻ, khích lệ giáo viên sáng tạo, đổi mới, gắn bó và cống hiến. Môi trường giáo dục đó cần được xây dựng bằng sự tôn trọng, thấu hiểu, công khai, dân chủ.
“Nền tảng của trường học hạnh phúc cần đi từ sự thấu hiểu. Đội ngũ được cùng tham gia xây dựng và giám sát các hoạt động giáo dục của nhà trường. Những vấn đề phát sinh hay vướng mắc được đối thoại, giải đáp một cách kịp thời…”, thầy Đạt cho biết.
Bài, ảnh: Yến Hoa
Bình luận (0)