Ngày 31-12-2025, tại TP.Cần Thơ, Hiệp hội ngành hàng lúa gạo Việt Nam (VIETRISA) tổ chức tọa đàm “Gặp gỡ VIETRISA 1 triệu hécta – 1 chặng đường”, sự kiện có ý nghĩa đặc biệt đối với ngành hàng lúa gạo Việt Nam và vùng đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL).
Tham dự có ông Lê Minh Hoan – Phó Chủ tịch Quốc hội; ông Cao Đức Phát – nguyên Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; ông Bùi Bá Bổng – Chủ tịch Hiệp hội ngành hàng lúa gạo Việt Nam, AHLĐ Hồ Quang Cua, cùng các nhà khoa học, viện trường, hợp tác xã, tập đoàn, doanh nghiệp (DN), lãnh đạo các địa phương… thuộc khu vực phía Nam.
Đề án “Phát triển 1 triệu hécta vùng chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL” (gọi tắt là Đề án), là một chủ trương lớn, thể hiện tầm nhìn chiến lược của Chính phủ trong tái cơ cấu ngành lúa gạo theo hướng chất lượng giá trị, bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu (BĐKH), đồng thời góp phần thực hiện các cam kết quốc tế của Việt Nam về giảm phát thải khí nhà kính.
Tại tọa đàm, các diễn giả cùng nhìn lại 1 năm chính thức triển khai Đề án, khẳng định: Trong bối cảnh BĐKH, nước biến dâng, ảnh hưởng của hạn, mặn và rủi ro thị trường ngày càng lớn, việc xây dựng một hệ sinh thái lúa gạo xanh chất lượng cao, phát thải thấp, gắn kết chuỗi giá trị không chỉ là yêu cầu kinh tế, mà còn là trách nhiệm xã hội và cam kết quốc tế của Việt Nam.
Là địa phương được Bộ Chính trị chủ trương xây dựng Trung tâm lúa gạo chất lượng cao của ĐBSCL, tiến tới là trung tâm của khu vực châu Á, ông Trần Chí Hùng – Phó Chủ tịch UBND TP.Cần Thơ, chia sẻ: Qua thực hiện, Đề án chỉ có thể mở rộng khi các bên liên quan như Nhà nước, DN, hợp tác xã, nông dân, nhà khoa học, hiệp hội ngành hàng cùng nỗ lực tham gia, chia sẻ lợi ích và trách nhiệm. Thời gian qua, TP.Cần Thơ đã và đang đẩy mạnh tổ chức lại sản xuất theo mô hình hợp tác xã và liên kết DN tiêu thụ sản phẩm; áp dụng quy trình canh tác bền vững; gắn với giám sát, báo cáo tín chỉ carbon… TP.Cần Thơ cam kết đồng hành cùng Bộ NN&MT, VIETRISA, cùng các địa phương trong vùng, tạo môi trường thuận lợi cho DN đầu tư và phát triển chuỗi giá trị lúa gạo, hỗ trợ hợp tác xã và nông dân tham gia Đề án.
Ông Cao Đức Phát, cố vấn cấp cao của VIETRISA, khẳng định: “Đề án là con đường tất yếu mà VN phải đi. Qua số liệu của 8 nước xuất khẩu gạo ở châu Á cho thấy, sản xuất như mô hình Đề án, nông dân Việt Nam có thu nhập lợi nhuận cao nhất trong 8 nước. Với Đề án, Việt Nam đã tạo đột phá về việc thu hút các nhà khoa học, các tập thể hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp… Khẳng định được quy trình kỹ thuật trong sản xuất lúa gạo với hiệu quả cao nhất, hoàn hảo nhất; và xây dựng được quy trình giám sát phát thải.
Năm 2026, Việt Nam cần phấn đấu đạt 3 khâu đột phá: Mở rộng thị trường mạnh hơn. Có sự đột phá về cơ chế: Phải ban hành, phối hợp nhiều chính sách, trong đó có cơ chế để DN gắn kết với Đề án và chuỗi giá trị… Đề án có 100 triệu USD cho chương trình, kết hợp hỗ trợ của Ngân hàng thế giới và các tổ chức quốc tế khác, cùng nguồn vốn hỗ trợ của ngân hàng, chúng ta phải khai thông đúng đắn các nguồn lực để đem lại hiệu quả tối ưu cho Đề án”.
Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan kể lại những câu chuyện qua tiếp xúc với nông dân trong quá trình thực hiện Đề án, và tâm huyết trao đổi: Hiện giá lúa đang thấp nhưng nông dân tham gia các vùng Đề án đều có lợi nhuận. Qua triển khai Đề án, hạt gạo Việt Nam không chỉ ngon mà có danh hiệu xanh trên thị trường quốc tế, sản xuất lúa gạo trở thành một hệ sinh thái, trong đó VIETRISA có vai trò là nhà kết nối, đưa khoa học ra ngoài đồng ruộng… Tuy nhiên để mở rộng Đề án, rất cần đầu tư các điều kiện như cơ giới hóa sản xuất, hoàn chỉnh hệ thống thủy lợi…
… Đến nay VIETRISA đã cấp chứng nhận quyền sử dụng nhãn hiệu Gạo Việt xanh phát thải thấp cho 8 doanh nghiệp; tổng diện tích được chứng nhận: 18.048ha. Lượng gạo được chứng nhận: 71.420 tấn; Công ty Trung An xuất khẩu 500 tấn gạo mang nhãn hiệu “Gạo Việt xanh phát thải thấp” đầu tiên sang thị trường Nhật.
Đan Phượng
Bình luận (0)