Chớ ham bánh Trung thu giá rẻ

Trong khi bánh Trung thu chính hãng được bán với giá “đáng đồng tiền bát gạo”, thì chợ online lại nhộn nhịp với các loại nhập khẩu với giá siêu mềm, thu hút những thực khách có nhu cầu ăn ngon nhưng muốn giá rẻ.

Bánh Trung thu ngàn lớp trứng muối đang được bán phổ biến trên mạng xã hội

Hàng nhập khẩu giá “bèo”

Chỉ cần gõ từ khóa “bánh Trung thu siêu rẻ” trên Google, chỉ trong 0,54 giây đã cho gần 22 triệu kết quả có liên quan, trong đó có những thông tin cảnh báo người tiêu dùng về tình trạng bánh Trung thu không rõ nguồn gốc. Tuy vậy, các shop online trên mạng xã hội vẫn rao bán rầm rộ và thu hút được lượng thực khách khá đông đảo về các loại bánh Trung thu nhập khẩu giá rẻ, hạn sử dụng kéo dài từ 4 đến 6 tháng. Sản phẩm đang “làm mưa làm gió” trên thị trường Tết thiếu nhi năm nay là bánh Trung thu ngàn lớp trứng muối tan chảy được các shop quảng bá là hàng nhập khẩu từ Đài Loan, Trung Quốc. Tiêu biểu như trên fanpage “Bánh Trung thu ngàn lớp siêu ngon”, thông tin cập nhật mới nhất vào ngày 7-8 là hộp bánh 6 cái có màu vàng ươm bắt mắt, được bán với giá 185 ngàn đồng. Cũng là sản phẩm này, trên trang Sendo.com có giá niêm yết là 240 ngàn đồng, sau đó giảm xuống còn 130 ngàn đồng (khoảng hơn 21 ngàn đồng/cái). Đây được xem là sản phẩm thượng hạng vì được chế biến cầu kì với 4 lớp nhân khác nhau trên cùng 1 chiếc bánh. Theo đó, lớp ngoài cùng là vỏ bánh mỏng xếp thành nhiều lớp có vị ngọt, béo ngậy; lớp thứ 2 là gạo dẻo (như nhân mochi của Nhật Bản) có vị ngọt thanh; lớp thứ 3 có vị bùi của đậu đỏ và lớp trong cùng là trứng muối vàng ươm tan chảy.

Bên cạnh dòng bánh “hot” này, nhiều tài khoản mạng xã hội còn kinh doanh bánh Trung thu mini “giá mềm” chỉ bằng 1/3 loại bánh thượng hạng trên. Là một trong những địa chỉ bán bánh Trung thu mini đắt khách, shop “Gia đình” vừa tranh thủ bán hàng qua mạng xã hội, vừa ký gửi trên trang Sendo.com sản phẩm combo 10 bánh mini với giá 79 ngàn đồng (gần 8 ngàn đồng/cái). Theo thông tin từ chủ shop, “các sản phẩm này được nhập trực tiếp từ siêu thị bên Trung Quốc; có 6 vị (dâu tây, cam, dưa gang, đào, lê, vải); trọng lượng 25-28gr/cái; được đóng gói riêng biệt từng cái”. Theo quan sát của người viết, trên bao bì của loại bánh này chỉ có chữ Trung Quốc, không có phụ đề tiếng Việt, không có thông tin về ngày sản xuất cũng như hạn sử dụng. Tuy nhiên, trong dòng sản phẩm bánh Trung thu mini vẫn còn loại rẻ hơn nữa, giá chỉ khoảng từ 3 – 5 ngàn đồng/cái. Đây là loại chiếm lĩnh thị trường trong nhiều năm qua, thường được bán tại các chợ truyền thống. Nguồn cung lớn nhất cho mặt hàng này là chợ Bình Tây (quận 6) với giá sỉ khoảng 90 ngàn đồng 1kg bánh Trung thu mini (25-30 cái), nếu mua 5kg thì được giảm giá còn 84 ngàn đồng/kg. Theo bà Trịnh Thị Mai (chủ cửa hàng tạp hóa trên địa bàn quận Bình Tân), loại bánh mini siêu rẻ bán rất “được khách” ở những khu vực có khu công nghiệp, nhà trọ, khu lao động hoặc vùng ngoại thành.

Bánh rẻ, ảnh hưởng tới sức khỏe

Để đảm bảo an toàn cho người sử dụng, bà Phạm Khánh Phong Lan (Trưởng ban Quản lý an toàn thực phẩm TP.HCM) khuyên người tiêu dùng nên chọn mua sản phẩm bánh Trung thu có nguồn gốc rõ ràng, có hướng dẫn sử dụng và cách bảo quản của các nhà sản xuất uy tín. Đây là những đơn vị được cơ quan Nhà nước cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm trong lĩnh vực kinh doanh ngành thực phẩm, sản xuất bánh kẹo trên thị trường hiện nay.

Có thể nói, sự chênh lệch về giá cả quá lớn giữa bánh Trung thu giá rẻ và chất lượng cũng khiến cho đầu ra của các sản phẩm chính hãng bị ảnh hưởng ít nhiều. Vì một bên được bán với giá chỉ vài ngàn đến vài chục ngàn, trong khi các sản phẩm chính hãng có giá dao động từ 40-70 ngàn đồng/cái loại phổ thông, loại cao cấp lên đến vài trăm ngàn đồng/cái. Chẳng hạn như bánh Trung thu Kinh Đô, loại nhỏ 120gr và 150gr có giá 40-70 ngàn đồng/cái, loại lớn 210gr – 800gr giá 65-480 ngàn đồng/cái tùy loại, cao nhất là 4 triệu đồng/hộp 6 bánh và hộp trà. Trả lời thắc mắc của nhiều độc giả “ăn bánh Trung thu ngoại nhập, giá rẻ có an toàn?”, ông Vũ Thế Thành (thạc sĩ quản trị chất lượng, giảng viên an toàn thực phẩm Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam) nói rằng cần xét nghiệm mới có thể xác định thực hư. Tuy nhiên, nếu xét về luật thì sản phẩm này đã vi phạm quy định về dán nhãn thực phẩm. Vì theo quy định thì các loại thực phẩm nhập khẩu phải có nhãn phụ bằng tiếng Việt, ghi rõ thành phần, hạn sử dụng, điều kiện bảo quản, xuất xứ, công ty nhập khẩu và phân phối… Trong khi nhãn ghi trên bánh Trung thu giá rẻ chỉ ghi bằng tiếng nước ngoài, chưa kể thời hạn bảo quản lại “siêu dài” từ 4-6 tháng cũng là điều bất hợp lý. Trong thực tế, tuổi thọ của bánh Trung thu tùy thuộc vào tay nghề của người làm bánh, như cách thắng nước đường, nhân bánh, cách nướng bánh (non hoặc già), kỹ thuật đóng gói… nhưng giỏi lắm tuổi thọ cũng chỉ được 5-7 ngày ở nhiệt độ thường, hoặc vài tuần nếu bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh, nên người bán quảng cáo bánh Trung thu có “tuổi thọ” 4-6 tháng là không hợp lý.

Theo khuyến cáo của bác sĩ Trần Ngọc Lưu Phương (Trưởng khoa Tiêu hóa can thiệp, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương), các loại bánh Trung thu được làm bằng nguyên vật liệu không rõ nguồn gốc, nguyên liệu cũ rẻ tiền thường khi chế biến dễ bị nấm mốc. Trong trường hợp bánh bị nấm mốc dễ gây nguy cơ ngộ độc cấp tính và ngộ độc mãn tính cho người sử dụng. Các độc tố này khi xâm nhập vào cơ thể người sẽ đi tới gan, gây xơ gan và lâu dần phá hủy gan gây ung thư gan. Để góp phần bảo đảm an toàn thực phẩm, bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng, vào ngày 5-8, Tổng cục Quản lý thị trường (Bộ Công thương) đã có công văn yêu cầu cục quản lý thị trường các tỉnh, thành phố xây dựng kế hoạch chuyên đề kiểm tra, kiểm soát thị trường trong dịp trước, trong và sau Tết Trung thu 2019. Thực hiện chỉ đạo này, vào ngày 7-8, Cục Quản lý thị trường TP.HCM cho biết sẽ tăng cường kiểm tra an toàn thực phẩm đối với tất cả cơ sở sản xuất bánh Trung thu quy mô lớn, nhỏ (kể cả các sản phẩm bánh handmade), các đầu mối cung cấp, điểm tập kết nguồn hàng. Đặc biệt, cơ quan chức năng cũng sẽ tăng cường công tác hậu kiểm thông qua việc lấy mẫu bánh lưu thông trên thị trường để kiểm nghiệm các chỉ tiêu chất lượng, an toàn theo quy chuẩn.

Vũ Phương