Tiến tới kỷ niệm 15 năm thành lập Báo Giáo Dục TP.HCM

Nhân kỷ niệm 15 năm thành lập Báo Giáo Dục TP.HCM, tập sách Thời đi học của người nổi tiếng (do Báo Giáo Dục TP.HCM phối hợp với NXB Tổng hợp ấn hành) đã ra đời hòa chung cùng niềm vui này.

Như bạn đọc đã biết, chuyên mục “Thời đi học của người nổi tiếng” là một chuyên mục được độc giả, nhất là những độc giả ngành giáo dục rất yêu thích và xem như một “đặc sản” riêng. Chuyên mục này giới thiệu những hồi ức kỷ niệm và cách học của các nhân vật nổi tiếng trong lĩnh vực văn hóa – nghệ thuật, giáo dục – đào tạo, kinh tế – xã hội… Là người trực tiếp thực hiện chuyên mục này đã hơn 9 năm qua, với tôi có rất nhiều niềm vui cũng như nhiều kỷ niệm sâu sắc với những nhân vật mà mình đã từng gặp và phỏng vấn.

Tập sách bao gồm 19 nhân vật mà chỉ cần nhắc đến tên là bất kỳ ai cũng biết. Họ không chỉ là người nổi tiếng, tài năng mà còn có nhân cách đạo đức đáng trân trọng như: GS-TS. Trần Văn Khê, GS-NGND Hoàng Như Mai, GS-NGND Lê Trí Viễn, GS-TS. Trần Hữu Tá, GS-NSND Tạ Bôn, NSND Trà Giang, nhà văn Sơn Nam, Tô Hoài, nhà thơ Huy Cận, Trần Đăng Khoa, nhạc sĩ Nguyễn Văn Thương, Nguyễn Văn Tý, danh hài Mạc Can, Minh Nhí… Thời đi học của mỗi người khác nhau, có người được học cao nhưng cũng có người học trung bình và cả những người chưa từng đến lớp, chỉ học lóm. Nhưng điều đọng lại trong mỗi nhân vật là sự kiên trì, hết lòng với công việc đang theo đuổi để khẳng định tên tuổi của mình. Còn nhớ lúc mới bắt đầu thực hiện chuyên mục này, khi tôi gọi điện thoại cho những người nổi tiếng như NSND Trà Giang, GS.NGND Hoàng Như Mai, GS.TS Trần Văn Khê… để xin một cuộc hẹn đến phỏng vấn, họ đều từ chối vì : “Chúng tôi không có gì mới để viết…”. Nhưng khi tôi nói tên chuyên mục và nội dung khơi gợi những kỷ niệm về thời cắp sách đến trường, họ vui vẻ đồng ý ngay và còn khen chuyên mục hay, mang đầy tính giáo dục khiến tôi rất phấn khởi. Năm 2000, Hội sách lớn lần đầu tiên được tổ chức tại TP.HCM có mời những nhà văn – nhà thơ nổi tiếng từ Hà Nội như Tô Hoài, Huy Cận, Trần Đăng Khoa vào giao lưu. Lúc ấy, tôi cũng là một độc giả hâm mộ tài năng của họ, muốn được một lần trò chuyện để thực hiện cho chuyên mục của mình. Tôi phải mất 3 ngày liên tiếp “canh me” tại hội sách mới hoàn thành xong nhiệm vụ, bởi tôi chỉ được trò chuyện với họ trong giờ giải lao sau buổi giao lưu mà thôi. Khi bài đăng, tôi gửi báo ra Hà Nội tặng cho ba nhân vật trên. Một buổi chiều, trên đường đi làm về, tôi nhận được cuộc điện thoại cảm ơn của nhà thơ Huy Cận, ông còn góp ý về bài viết của tôi… Và như một cái duyên, khi nhà thơ Huy Cận có chuyến công tác vào TP.HCM năm 2002, tôi lại gặp ông một lần nữa. Nhưng lần này, tôi xin được phỏng vấn về những công việc mới, ông lắc đầu từ chối và bảo: “Trước đây, tôi thích chuyên mục của báo anh nên mới trả lời. Còn bây giờ xin khất vì tôi già rồi, toàn chuyện cũ không có gì mới cả…”. Tuy không phỏng vấn được ông nhưng tôi lại có thêm một niềm vui mới. Khi gặp nhà văn Sơn Nam, ông nói một câu làm tôi vui không tả hết: “Có hàng ngàn bài báo phỏng vấn tôi. Nhưng cậu là người đầu tiên hỏi tôi về thời đi học đó nhé…”. Một nhà văn “lão làng” như ông mà tôi được vinh dự là người đầu tiên viết về thời đi học thì còn gì vui sướng bằng. Chính nhà văn Sơn Nam cũng là người gợi cho tôi ý tưởng tập hợp thành sách. Nhưng tiếc rằng khi quyển sách này nằm trên kệ, tôi không có cơ hội được ký tặng vì lão nhà văn đã về với trời… Không chỉ nhà văn Sơn Nam, mà một số nhân vật trong tập sách này cũng đã “đi xa” như nhà thơ Huy Cận, nhạc sĩ Nguyễn Văn Thương… Bản thân tôi tự xem những bài viết về họ như một tư liệu quý cho sự nghiệp làm báo của mình. Anh Tạ Văn Doanh – Tổng biên tập Báo Giáo Dục cũng rất tâm đắc với chuyên mục này và luôn động viên, khuyến khích tôi nên thực hiện tập sách. Trong lời giới thiệu, anh đã viết rất ngắn nhưng sâu sắc: “Ai cũng có một thời đi học. Thậm chí, có người chưa từng cắp sách đến trường cũng có một thời… mơ đi học như Mạc Can… Đó là thời niên thiếu của mỗi đời người. Thời đó, nhiều kỷ niệm, nhiều dấu ấn sâu đậm không thể nào quên… Thông qua những kỷ niệm khó quên trong thời đi học, bạn đọc – học sinh, sinh viên có thể tìm thấy cách học, phương pháp học, thậm chí cách chơi, cách sống hồn nhiên của tuổi “thứ ba học trò…” nhằm hun đúc, noi gương…”. Trong tương lai không xa, Thời đi học của người nổi tiếng tập 2, 3… sẽ tiếp tục ra đời. Tin rằng, độc giả sẽ tiếp tục có những bất ngờ, thú vị về những nhân vật nổi tiếng mà mình yêu mến, trân trọng. Tôi tin là như thế…

SONG MINH