Các bác sĩ Đơn vị Tạo hình Niệu đạo - Bệnh viện Bình Dân (BVBD) cùng phái đoàn giáo sư Joel Gelman (ĐH UC Irvine, California, Hoa Kỳ) vừa thực hiện phẫu thuật tạo hình niệu đạo cho ông N.V.N. (65 tuổi, Long An). Đây là một trường hợp hẹp niệu đạo phức tạp kèm sỏi niệu đạo khiến người bệnh tiểu khó, sau đó thì bí tiểu...
TS.BS Đỗ Lệnh Hùng và giáo sư Joel Gelman đang thực hiện phẫu thuật tạo hình niệu đạo cho ông N.V.N.
Mỗi năm phẫu thuật khoảng 800 ca
TS.BS Đỗ Lệnh Hùng - Trưởng Đơn vị Tạo hình Niệu đạo, Phó khoa Niệu C, BVBD - cho biết: “Qua hơn 8 năm kể từ khi thành lập Đơn vị Tạo hình Niệu đạo, số ca phẫu thuật do các bác sĩ của đơn vị thực hiện năm sau luôn nhiều hơn năm trước. Nhiều đồng nghiệp của chúng tôi ở tuyến dưới chuyển những bệnh nhân hẹp niệu đạo phức tạp đến BVBD để điều trị. Ban đầu, một năm chúng tôi phẫu thuật tạo hình cho khoảng 250 trường hợp hẹp niệu đạo, sau đó tăng dần lên hơn 500 trường hợp. Hiện nay, khoảng 800 trường hợp mỗi năm. Trong số này, có rất nhiều trường hợp khó, do chấn thương phức tạp và những can thiệp y tế không phù hợp từ trước. Điều này đòi hỏi các bác sĩ phải phối hợp nhiều phương pháp tạo hình, có những trường hợp phẫu thuật kéo dài hàng chục giờ đồng hồ. Một điểm cần lưu ý với người bệnh là kết quả của tạo hình niệu đạo cần được theo dõi sát. Một trường hợp phẫu thuật hẹp niệu đạo thành công phải được đánh giá lại sau 3-4 tháng. Mỗi năm người bệnh cũng cần tái khám theo hẹn của bác sĩ để đảm bảo máu nuôi ở nơi tạo hình vẫn tốt, tránh nguy cơ tái hẹp…”.
Riêng về trường hợp ông N., năm 2022, người bệnh phẫu thuật nội soi ngược chiều để tán sỏi kẹt niệu đạo. Trước đó, bệnh nhân có các triệu chứng như tiểu lắt nhắt kèm đau rát niệu đạo và được thực hiện thủ thuật nội soi tại bệnh viện địa phương. Tuy nhiên, sau phẫu thuật lần đầu, dù được lấy sỏi niệu đạo nhưng người bệnh vẫn còn tiểu khó kéo dài, tiến triển ngày càng nặng đến mức hoàn toàn bí tiểu. Do đó, người bệnh đã được phẫu thuật mở bàng quang ra da để dẫn lưu nước tiểu. Thêm vào đó, người bệnh còn có các bệnh nền (gồm gout và tăng huyết áp). Lần này, tại BVBD, ca phẫu thuật tạo hình theo phương pháp cắt nối niệu đạo tận - tận cho người bệnh. Sau 2 giờ đồng hồ, ca phẫu thuật đã kết thúc thành công.
Theo PGS.TS.BS Nguyễn Phúc Cẩm Hoàng - Phó Giám đốc BVBD, hẹp niệu đạo tại Việt Nam và một số nước Đông Nam Á thường xảy ra sau gãy khung chậu khi bệnh nhân gặp tai nạn giao thông, đặc biệt là tai nạn xe máy, té ngồi trên mạn ghe thuyền và tai nạn lao động. Hẹp niệu đạo gây ra khó khăn trong cuộc sống của người bệnh vì tình trạng tiểu rặn, tiểu khó, thậm chí phải cấp cứu khi bí tiểu. Bệnh lý hẹp niệu đạo để lại những hậu quả nặng nề về tâm lý vì gây rối loạn đường tiết niệu dưới cùng với những biến chứng nhiễm trùng tiết niệu. Điều này không những làm giảm chất lượng cuộc sống của bệnh nhân mà còn tăng gánh nặng cho xã hội khi nhóm bệnh nhân chủ yếu ở độ tuổi lao động.
Ra nước ngoài đem y học hiện đại về phục vụ người bệnh
“Điều trị hẹp niệu đạo nếu không được thực hiện đúng kỹ thuật có thể gây hẹp tái phát, người bệnh phải phẫu thuật nhiều lần hoặc chịu cảnh mang ống thông dẫn lưu nước tiểu suốt đời. Tại các nước không có bác sĩ được đào tạo tốt, thiếu trang thiết bị chuyên dụng về tạo hình niệu đạo, tỉ lệ thành công thường chỉ dưới 16%”, BS Hoàng thông tin.
Theo đó, từ nhiều năm nay, BVBD đã nhận chuyển giao kỹ thuật tạo hình niệu đạo của ĐH UC Irvine, California, Hoa Kỳ. Nhiều bác sĩ của BVBD đã qua Mỹ học tập, đồng thời các giáo sư ở Mỹ cũng qua Việt Nam cầm tay chỉ việc cho các bác sĩ của bệnh viện…
Giáo sư Joel Gelman (đơn vị chuyển giao) cho biết, để có tỉ lệ thực hiện thành công tạo hình niệu đạo cao, nếu chỉ tập huấn ngắn ngày bằng cách xem các chuyên gia mổ trong khoảng 1-2 tuần rồi quay về thì dù có dụng cụ phẫu thuật chuyên dụng cũng không đủ. Vì vậy, các bác sĩ phẫu thuật chuyên khoa tiết niệu của BVBD đã trải qua thời gian đào tạo chuyên sâu, thực hành tích lũy kinh nghiệm từ vài tháng đến vài năm. Bên cạnh đó, BVBD cũng đã đầu tư trang thiết bị phẫu thuật tiết niệu và niệu đạo chuyên dụng; thiết bị chẩn đoán hình ảnh trước và sau phẫu thuật hiện đại. Nhờ vậy tỉ lệ thành công trong phẫu thuật tạo hình niệu đạo hiện nay tại BVBD là 98%, tương đương với kết quả của các trung tâm tạo hình niệu đạo hàng đầu của Hoa Kỳ.
Được biết, từ 2014 đến nay, giáo sư Joel Gelman đã định kỳ tiến hành chuyển giao kỹ thuật tạo hình niệu đạo cho các bác sĩ BVBD; giáo sư đã hướng dẫn phẫu thuật trực tiếp tại BVBD tổng cộng hơn 100 trường hợp tạo hình niệu đạo. Ông cũng trực tiếp chuyển giao kỹ thuật và cập nhật các kiến thức mới về tạo hình niệu đạo cho bác sĩ tại BVBD và các nước trong khu vực Đông Nam Á như Thái Lan, Malaysia... trong gần 10 năm qua.
BS Hoàng nhấn mạnh: “Qua hoạt động hợp tác liên tục, BVBD cũng mở rộng các mối quan hệ hợp tác quốc tế, tạo điều kiện cho bác sĩ tạo hình niệu đạo và nhiều chuyên ngành khác của bệnh viện đi tu nghiệp tại Hoa Kỳ. BVBD cũng đã hoàn thiện các quy trình và trang thiết bị đáp ứng các yêu cầu gần như tương đương với phẫu thuật tạo hình niệu đạo tại Hoa Kỳ. Hiện BVBD là cơ sở y tế duy nhất trên cả nước có Đơn vị Tạo hình Niệu đạo. Trong năm nay, bệnh viện hướng đến thành lập Khoa Phẫu thuật Tạo hình Niệu đạo. Tiếp đến, bệnh viện cũng từng bước xây dựng trung tâm huấn luyện về phẫu thuật tạo hình niệu đạo tại khu vực…”.
Hòa Triều